Tom 10 (2013)
Artykuły

Proliferacja jako narzędzie podtrzymujące ewolucję człowieka w świetle poglądów Paula K. Feyerabenda z okresu umiarkowanego

Opublikowane 21.05.2021 — zaktualizowane 24.02.2023

Wersje

Słowa kluczowe

  • Paul K. Feyerabend,
  • proliferacja,
  • uporczywość,
  • kulturowa ewolucja

Jak cytować

Kilian K.J., Proliferacja jako narzędzie podtrzymujące ewolucję człowieka w świetle poglądów Paula K. Feyerabenda z okresu umiarkowanego, Filozoficzne Aspekty Genezy, 2023, t. 10, s. 179-202, https://doi.org/10.53763/fag.2013.10.85

Abstrakt

W umiarkowanym okresie swojej twórczości Feyerabend utrzymywał, że wzajemne oddziaływanie zasad proliferacji i uporczywości może przyspieszać pożyteczne biologicznie mutacje oraz może być jedynym dostępnym środkiem służącym do zapobiegania stagnacji naszego gatunku. Celem tego artykułu jest rekonstrukcja poglądów Feyerabenda na to zagadnienie oraz nadanie im określonej interpretacji, pozwalającej uniknąć pewnych problemów, do których te poglądy prowadzą. Przekonanie, że można przyspieszać biologicznie pożyteczne mutacje za pomocą formułowania i bronienia hipotez, sugeruje, przynajmniej na pierwszy rzut oka, podejście lamarkistowskie - teorię zmienności ukierunkowanej. Tę myśl Feyerabenda da się również rozumieć w duchu teorii zmienności nieukierunkowanej, a więc na modłę darwinowską, co sugeruje wyrażenie "może przyspieszać". Obydwa ujęcia prowadzą jednak do poważnych trudności. Lamarkistowskie uważane jest obecnie za błędne, zaś zgodnie z darwinowskim zmiany adaptacyjne zachodzą bardzo powoli. Biologicznie pożyteczne efekty współdziałania proliferacji i uporczywości pojawić się mogą po niesłychanie długim okresie czasu. Jego myśl, że wzajemne oddziaływanie proliferacji i uporczywości może być jedynym dostępnym środkiem zapobiegania stagnacji naszego gatunku najlepiej jest rozumieć w duchu kulturowej ewolucji człowieka, która ma charakter lamarkistowski.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

  1. Popper Karl R., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie. Tom 1. Urok Platona, przeł. Halina Krahelska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.
    Zobacz w Google Scholar
  2. Popper Karl R., „Ku racjonalnej teorii tradycji”, w: Karl R. POPPER, Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, przeł. Stefan Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999, s. 208-232.
    Zobacz w Google Scholar
  3. Popper Karl R., „O źródłach wiedzy i niewiedzy”, w: Karl R. POPPER, Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, przeł. Stefan Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999, s. 11-57.
    Zobacz w Google Scholar
  4. Popper Karl R., „Z powrotem do presokratyków”, w: Karl R. POPPER, Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, przeł. Stefan Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999, s. 233-281.
    Zobacz w Google Scholar
  5. KIRK Geoffrey S., „Popper on Science and the Presocratics”, Mind: A Quarterly Review of Philosophy 1960, vol. 69, no. 275, s. 318-339.
    Zobacz w Google Scholar
  6. Feyerabend Paul K., „Wyjaśnianie, redukcja i empiryzm”, w: Paul K. FEYERABEND, Jak być dobrym empirystą, przeł. Krystyna Zamiara, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979, s. 62-151.
    Zobacz w Google Scholar
  7. Feyerabend Paul K., „Ku pocieszeniu specjalisty”, w: Paul K. FEYERABEND, Jak być dobrym empirystą, przeł. Krystyna Zamiara, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979, s. 200-250.
    Zobacz w Google Scholar
  8. Neurath Otto, „Unifikacja nauki jako zadanie”, przeł. Artur Koterski, w: Artur KOTERSKI (red.), Naukowa koncepcja świata. Koło Wiedeńskie, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010, s. 206-214.
    Zobacz w Google Scholar
  9. Jodkowski Kazimierz, Metodologiczne aspekty kontrowersji ewolucjonizm- kreacjonizm, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 35, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1998.
    Zobacz w Google Scholar
  10. John Preston, Feyerabend: Philosophy, Science and Society, Polity Press, Cambridge, UK, Blackwell, Malden, Massachusetts 1997.
    Zobacz w Google Scholar
  11. Jodkowski Kazimierz, „Filozofia nauki Paula K. Feyerabenda. Stadium umiarkowane”, Studia Filozoficzne 1979, nr 11 (168), s. 59-75.
    Zobacz w Google Scholar
  12. Jodkowski Kazimierz, „«Wszystko ujdzie». Anarchizm epistemologiczny Paula K. Feyerabenda”, Akcent 1982, nr 2 (8), s. 127-134.
    Zobacz w Google Scholar
  13. Feyerabend Paul K., „Problems of Empiricism”, w: Robert G. COLODNY (ed.), Beyond the Edge of Certainty. Essays in Contemporary Science and Philosophy, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey 1965, s. 145-260.
    Zobacz w Google Scholar
  14. Jodkowski Kazimierz, „Od krytycznego racjonalizmu do anarchizmu metodologicznego”, w: Andrzej L. ZACHARIASZ (red.), Profile racjonalności, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1988, s. 135-158.
    Zobacz w Google Scholar
  15. Jodkowski Kazimierz, „Nauka w oczach Feyerabenda”, w: Kazimierz JODKOWSKI (red.), Czy sprzeczność może być racjonalna?, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 4, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1986, s. 271-289.
    Zobacz w Google Scholar
  16. Jodkowski Kazimierz, Wspólnoty uczonych, paradygmaty i rewolucje naukowe, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 22, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1990.
    Zobacz w Google Scholar
  17. Feyerabend Paul K., Science in a Free Society, Verso, London 1983.
    Zobacz w Google Scholar
  18. Feyerabend Paul K., „Two Letters of Paul Feyerabend to Thomas Kuhn on a Draft to The Structure of Scientific Revolutions”, ed. Paul Hoyningen-Huene, Studies in History and Philosophy of Science 1995, vol. 26, no. 3, s. 353-387.
    Zobacz w Google Scholar
  19. Jodkowski Kazimierz, „Polskie wydanie rozpraw Feyerabenda”, Studia Filozoficzne 1981, nr 2 (183), s. 159-169.
    Zobacz w Google Scholar
  20. Feyerabend Paul K., „On the «Meaning» of Scientific Terms”, w: Paul K. FEYERABEND, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 97-103.
    Zobacz w Google Scholar
  21. Feyerabend Paul K., „An Attempt at a Realistic Interpretation of Experience”, w: Paul K. FEYERABEND, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 17-36.
    Zobacz w Google Scholar
  22. Feyerabend Paul K., „The Problem of the Existence of Theoretical Entities”, w: Paul K. FEYERABEND, Philosophical Papers. Vol. 3. Knowledge, Science and Relativism, ed. John Preston, Cambridge University Press, Cambridge 1999, s. 16-49.
    Zobacz w Google Scholar
  23. Feyerabend Paul K., „Jak być dobrym empirystą? Wezwanie do tolerancji w kwestiach epistemologicznych”, w: Paul K. FEYERABEND, Jak być dobrym empirystą, przeł. Krystyna Zamiara, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979, s. 23-61.
    Zobacz w Google Scholar
  24. Feyerabend Paul K., „Reply to Criticism. Comments on Smart, Sellars and Putnam”, w: Robert S. COHEN and Marx W. WARTOFSKY (eds.), In Honor of Philipp Frank, Boston Studies in the Philosophy of Science, vol. 2, D. Riedel Publishing Company, Dordrecht — Holland 1965, s. 223-261.
    Zobacz w Google Scholar
  25. Feyerabend Paul K., „Reply to Criticism. Comments on Smart, Sellars and Putnam”, w: Paul K. FEYERABEND, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 104-131.
    Zobacz w Google Scholar
  26. McEvoy John, „A «Revolutionary» Philosophy of Science: Feyerabend and the Degeneration of Critical Rationalism into Skeptical Fallibilism”, Philosophy of Science 1975, vol. 42, no. 1, s. 49-66.
    Zobacz w Google Scholar
  27. Suppe Frederick, „Search for Philosophic Understanding of Scientific Theories”, w: Frederick SUPPE (ed.), The Structure of Scientific Theories, University of Illinois Press, Urbana — Chicago — London 1977, s. 1-241.
    Zobacz w Google Scholar
  28. Jodkowski Kazimierz, „Bronię Feyerabenda”, Człowiek i Światopogląd 1982, nr 203, s. 48-51.
    Zobacz w Google Scholar
  29. Kilian Krzysztof J., „Lakatosowska periodyzacja twórczości Feyerabenda”, Studia Philosophica Wratislaviensia 2012, vol. VII, fasc. 4, s. 21-43.
    Zobacz w Google Scholar
  30. Feyerabend Paul K., „Realizm i instrumentalizm. Uwagi o logice potwierdzania przez fakty”, w: Paul K. FEYERABEND, Jak być dobrym empirystą, przeł. Krystyna Zamiara, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979, s. 152-193.
    Zobacz w Google Scholar
  31. Feyerabend Paul K., „Outline of a Pluralistic Theory of Knowledge and Action”, w: Paul K. FEYERABEND, Philosophical Papers. Vol. 3. Knowledge, Science and Relativism, ed. John Preston, Cambridge University Press, Cambridge 1999, s. 104-111.
    Zobacz w Google Scholar
  32. Malec Grzegorz, „Naturalizm metodologiczny w sporze ewolucjonizmu z kreacjonizmem w świetle poglądów Paula K. Feyerabenda”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2012, t. 9, s. 131-154, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/index.php?action=tekst&id=241 (23.11.2013).
    Zobacz w Google Scholar
  33. Newton Isaac, Matematyczne zasady filozofii przyrody, przeł. Jarosław Wawrzycki, Copernicus Center Press, Kraków 2011.
    Zobacz w Google Scholar
  34. Poincaré Henri, Nauka i Metoda, przeł. Mieczysław H. Horwitz, Nakład Jakóba Mortkowicza, Warszawa 1912.
    Zobacz w Google Scholar
  35. Poincaré Henri, Nauka i Hypoteza, przeł. Mieczysław H. Horwitz, Nakład Jakóba Mortkowicza, Warszawa, Lwów 1908.
    Zobacz w Google Scholar
  36. Agassi Joseph, Science and Its History. A Reassessment of the Historiography of Science, Boston Studies in the Philosophy of Science, vol. 253, Springer 2008.
    Zobacz w Google Scholar
  37. Austin William H., „Paradigms, Rationality, and Partial Communication”, Zeitschrift für allgemeine Wissenschaftstheorie 1972, Bd. III/2, s. 203-218.
    Zobacz w Google Scholar
  38. Feyerabend Paul K., „Review of Erkenntnislehre. By V. Kraft”, British Journal for the Philosophy of Science 1963, vol. 13, no. 52, s. 319-323.
    Zobacz w Google Scholar
  39. Feyerabend Paul K., „Introduction to Volumes 1 and 2”, w: Paul K. FEYERABEND, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. ix-xiv.
    Zobacz w Google Scholar
  40. Howard Richard B., „Theoretical Reduction: The Limits and Alternatives to Reductive Methods in Scientific Explanation”, Philosophy of the Social Sciences 1971, vol. 1, no. 1, s. 83-100.
    Zobacz w Google Scholar
  41. Jary David, „Beyond Objectivity and Relativism: Feyerabend’s «Two Argumentative Chains» and Sociology”, w: Piotr Buczkowski (ed.), The Social Horizon of Knowledge, Poznań Studies in the Philosophy of the Sciences and Humanities, vol. 22, Rodopi — Amsterdam — Atlanta 1991, s. 39-57.
    Zobacz w Google Scholar
  42. Feyerabend Paul K., „Knowledge Without Foundations”, w: Paul K. Feyerabend, Philosophical Papers. Vol. 3. Knowledge, Science and Relativism, ed. John Preston, Cambridge University Press, Cambridge 1999, s. 50-77.
    Zobacz w Google Scholar
  43. Feyerabend Paul K., „Physik und Ontologie”, Wissenschaft und Weltbild: Monatsschrift für alle Gebiete der Forschung 1954, Bd. 7, s. 464-476.
    Zobacz w Google Scholar
  44. „Die Revision wissenschaftlicher Theorien”, w: Paul Weingartner (Hrsg.), Grundfragen der Wissenschaften und ihre Wurzeln in der Metaphysik, Fünftes Forschungsgespräch, Universitätsverlag Anton Pustet, Salzburg und München 1967, s. 232-242.
    Zobacz w Google Scholar
  45. Jodkowski Kazimierz, „O dwu rodzajach niewspółmierności interteoretycznej w ujęciu Paula K. Feyerabenda”, Studia Filozoficzne 1980, nr 7 (176), s. 79-91.
    Zobacz w Google Scholar
  46. Jodkowski Kazimierz,Teza o niewspółmierności w ujęciu Kuhna i Feyerabenda, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 1, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1984.
    Zobacz w Google Scholar
  47. Jodkowski Kazimierz, „Problem wyboru spośród niewspółmiernych teorii (analiza stanowiska P.K. Feyerabenda z tzw. okresu umiarkowanego)”, Studia Filozoficzne 1984, nr 1 (218), s. 109-120.
    Zobacz w Google Scholar
  48. Jung Joachim, „Paul K. Feyerabend. Last Interview”, w: John Preston, Gonzalo Munévar, and David Lamb (eds.), The Worst Enemy of Science? Essays in Memory of Paul Feyerabend, Oxford University Press, New York — Oxford 2000, s. 159-168.
    Zobacz w Google Scholar
  49. Parascandalo Renato and Hösle Vittorio, „Three Interviews with Paul K. Feyerabend”, Teleos. A Quarterly Journal of Critical Thought 1995, no. 102, s. 115-148.
    Zobacz w Google Scholar
  50. List Paula K. Feyerabenda do Imre Lakatosa z 20 stycznia 1972 roku, w: Imre Lakatos and Paul K. Feyerabend, For and Against Method: Including Lakatos’s Lectures on Scientific Method and the Lakatos-Feyerabend Correspondence, ed. Matteo Motterlini, The University of Chicago Press, Chicago — London 1999, s. 272.
    Zobacz w Google Scholar
  51. Feyerabend Paul K., Przeciw metodzie, przeł. Stefan Wiertlewski, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 1996.
    Zobacz w Google Scholar
  52. Russell Denise, „Anything Goes”, Social Studies of Science 1983, vol. 13, no. 3, s. 437-464.
    Zobacz w Google Scholar
  53. Jodkowski Kazimierz, „Wybór teorii według Feyerabenda”, w: Wojciech SADY, Ludwik Fleck o społecznej naturze poznania, Filozofia Polska XX Wieku, Prószyński i S-ka, Warszawa 2000, s. 132-136.
    Zobacz w Google Scholar
  54. Achinstein Peter, „Proliferation. Is It a Good Thing?”, w: John PRESTON, Gonzalo Munévar, and David Lamb (eds.), The Worst Enemy of Science? Essays in Memory of Paul Feyerabend, Oxford University Press, New York — Oxford 2000, s. 37-46.
    Zobacz w Google Scholar
  55. Munévar Gonzalo, „A Rehabilitation of Paul Feyerabend”, w: John Preston, Gonzalo Munévar, and David Lamb (eds.), The Worst Enemy of Science? Essays in Memory of Paul Feyerabend, Oxford University Press, New York — Oxford 2000, s. 58-79.
    Zobacz w Google Scholar
  56. Dusek Val, „Brecht and Lukács as Teachers of Feyerabend and Lakatos: the Feyerabend — Lakatos Debate as Scientific Recapitulation of the Brecht — Lukács Debate”, History of the Human Sciences 1998, vol. 11, no. 2, s. 25-44.
    Zobacz w Google Scholar
  57. Нарский Игор C., „Пол Фейерабенд и киризис »постпозитивистской« методологии”, w: Пол ФЕЙЕРАБЕНД, Избранные труды по методоло- гии науки, Прогресс, Москва 1986, s. 5-28.
    Zobacz w Google Scholar
  58. Hickey Thomas J. (History of Twentieth-Century Philosophy of Science, www.philsci.com 2005, t. 6, http://www.philsci.com/pdf/BOOKVI.pdf (23.03.2013).
    Zobacz w Google Scholar
  59. Feyerabend Paul K., „Science, Freedom, and the Good Life”, The Philosophical Forum 1968, vol. 1, no. 2, s. 127-135.
    Zobacz w Google Scholar
  60. Sady Wojciech, Spór o racjonalność naukową. Od Poincarégo do Laudana, Monografie FNP, Wydawnictwo Funna, Wrocław 2000.
    Zobacz w Google Scholar
  61. Popper Karl R., „O chmurach i zegarach”, w: Karl R. POPPER, Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna, przeł. Adam Chmielewski, Biblioteka Współczesnych Filozofów, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 266-324.
    Zobacz w Google Scholar
  62. de Lamarck Jean-Baptiste, Filozofia zoologii, przeł. Krystyna Zaćwilichowska, w: Kazimierz Petrusewicz (red.), Teoria ewolucji w wypisach. Lamarck, Wallace, Darwin, Wiedza Powszechna, Warszawa 1959, s. 25-75.
    Zobacz w Google Scholar
  63. Łastowski Krzysztof, „Dwieście lat idei ewolucji w biologii. Lamarck — Darwin — Wallace”, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych 2009, t. 58, nr 3-4, s. 257-271.
    Zobacz w Google Scholar
  64. Gould Stephen Jay, Niewczesny pogrzeb Darwina. Wybór esejów, przeł. Nina Kancewicz- Hoffman, Biblioteka Myśli Współczesnej, PIW, Warszawa 1991.
    Zobacz w Google Scholar
  65. Mayr Ernst, „Jakie jest miejsce człowieka w ewolucji”, http://www.wiw.pl/biblioteka/biologia_mayr/03.asp (23.03.2013).
    Zobacz w Google Scholar
  66. Wartofsky Marx W., „How to Be a Good Realist”, w: Gonzalo Munévar (ed.), Beyond Reason. Essays on the Philosophy of Paul K. Feyerabend, Boston Studies in the Philosophy of Science, vol. 132, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht — Boston — London 1991, s. 25- 40.
    Zobacz w Google Scholar
  67. Grobler Adam, Metodologia nauk, Kompendia Filozoficzne, Wydawnictwo Aureus, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006.
    Zobacz w Google Scholar
  68. Chmielewski Adam, Niewspółmierność, nieprzekładalność, konflikt. Relatywizm we współczesnej filozofii analitycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1997.
    Zobacz w Google Scholar
  69. Dębowski Józef, „Filozofia nauki”, w: Stefan Opara, Andrzej Kucner i Beata Zielewska-Rudnicka (red.), Podstawy filozofii, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2009, s. 158-180.
    Zobacz w Google Scholar
  70. Feyerabend Paul K., „On the Improvement of the Sciences and the Arts and the Possible Identity of the Two”, w: Robert S. Cohen and Marx W. Wartofsky, Proceedings of the Boston Colloquium for the Philosophy of Science, 1964/1966. In Memory of Norwood Russell Hanson, Boston Studies in the Philosophy of Science, vol. 3, D. Reidel Publishing Company, Dordrecht 1967, s. 387- 415.
    Zobacz w Google Scholar
  71. Feyerabend Paul K., „A Note on the Problem of Induction”, w: Paul K. Feyerabend, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 203-206.
    Zobacz w Google Scholar
  72. Feyerabend Paul K., „The Structure of Science”, w: Paul K. Feyerabend, Philosophical Papers. Vol. 2. Problems of Empiricism, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 52-64.
    Zobacz w Google Scholar
  73. Feyerabend Paul K., „More Letters by Paul Feyerabend to Thomas S. Kuhn on Proto-Structure”, ed. Paul Hoyningen-Huene, Studies in History and Philosophy of Science 2006, vol. 37, no. 1, s. 610-632.
    Zobacz w Google Scholar
  74. Feyerabend Paul K., „Professor Bohm’s Philosophy of Nature”, w: Paul K. Feyerabend, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 219-235.
    Zobacz w Google Scholar
  75. Feyerabend Paul K., „Linguistic Arguments and Scientific Method”, w: Paul K. Feyerabend, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 146-160.
    Zobacz w Google Scholar
  76. List Paula K. Feyerabenda do Imre Lakatosa z 11 marca 1970 roku, w: Imre Lakatos and Paul K. Feyerabend, For and Against Method: Including Lakatos’s Lectures on Scientific Method and the Lakatos-Feyerabend Correspondence, ed. Matteo Motterlini, The University of Chicago Press, Chicago — London 1999, s. 196.
    Zobacz w Google Scholar
  77. Stevenson Ian, „What Are the Irreducible Components of the Scientific Enterprise?”, Journal of Scientific Exploration 1999, vol. 13, no. 2, s. 257-270.
    Zobacz w Google Scholar
  78. Lenin Włodzimierz I., „Organizacja partyjna a partyjna literatura”, w: Włodzimierz I. Lenin, Dzieła. Tom 10. Listopad 1905-czerwiec 1906, przekład anonimowy, Książka i Wiedza, Warszawa 1955, s. 29-35.
    Zobacz w Google Scholar
  79. Lenin Włodzimierz I., Dzieła. Tom 14. 1908. Materializm a empiriokrytycyzm, przekład anonimowy, Książka i Wiedza, Warszawa 1955.
    Zobacz w Google Scholar
  80. Feyerabend Paul K., „Dialectical Materialism and the Quantum Theory”, Slavic Review 1966, vol. 25, no. 3, s. 414-417.
    Zobacz w Google Scholar
  81. Feyerabend Paul K., „Classical Empiricism”, w: Paul K. Feyerabend, Philosophical Papers. Vol. 2. Problems of Empiricism, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 34-51.
    Zobacz w Google Scholar
  82. Van Fraassen Bas C., „Sola Experientia — Feyerabend’s Refutations of Classical Empiricism”, Philosophy of Science 1996, vol. 64, Supplement, s. 385-395.
    Zobacz w Google Scholar
  83. Lloyd Elizabeth A., „The Anachronistic Anarchist”, Philosophical Studies 1996, vol. 81, nos. 2-3, s. 247-261.
    Zobacz w Google Scholar
  84. Feyerabend Paul K.,, „Materialism and the Mind-Body Problem”, w: Paul K. Feyerabend, Philosophical Papers, Vol. 1. Realism, Rationalism & Scientific Method, Cambridge University Press, Cambridge 1981, s. 159-175.
    Zobacz w Google Scholar
  85. Sagan Dariusz, „Problem religijnego charakteru teorii inteligentnego projektu”, Studia Philosophica Wratislaviensia 2011, vol. 6, fasc. 4, s. 55-74.
    Zobacz w Google Scholar
  86. Bylica Piotr and Sagan Dariusz, „God, Design, and Naturalism: Implications of Methodological Naturalism in Science for Science-Religion Relation”, Pensamiento 2008, vol. 64, núm. 242, s. 621-638.
    Zobacz w Google Scholar
  87. Sagan Dariusz, „Naturalizm metodologiczny a zagadnienie prawdy w nauce”, w: Andrzej L. Zachariasz (red.), Poznanie a prawda, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2009, s. 167-173.
    Zobacz w Google Scholar
  88. List Paula K. Feyerabenda do Imre Lakatosa z 18 września 1969 roku, w: Imre Lakatos and Paul K. Feyerabend, For and Against Method: Including Lakatos’s Lectures on Scientific Method and the Lakatos-Feyerabend Correspondence, ed. Matteo Motterlini, The University of Chicago Press, Chicago — London 1999, s. 176.
    Zobacz w Google Scholar
  89. Feyerabend Paul K., Zabijanie czasu, przeł. Tomasz Bieroń, Wydawnictwo Znak, Kraków 1996.
    Zobacz w Google Scholar
  90. Plato Radosław, „Funkcjonowanie sprzeczności w naukach przyrodniczych w ujęciu Paula K. Feyerabenda i Gonzalo Munévara”, Appendix. Czasopismo Filozoficzno-Kulturowe 2012, t. 1, s. 145-167, http://appendix.ifil.uz.zgora.pl/rocznik.pdf (12.06.2012).
    Zobacz w Google Scholar
  91. Feyerabend Paul K., Farewell to Reason, Verso, London — New York 1996.
    Zobacz w Google Scholar