Tom 14 (2017)
Artykuły

Geneza idei epistemicznych układów odniesienia i ich odmiany

Opublikowane 24.05.2021

Słowa kluczowe

  • Kazimierz Jodkowsk,
  • epistemiczny układ odniesienia,
  • twarde jądro,
  • naturalizm metodologiczny,
  • nadnaturalizm,
  • artyficjalizm,
  • teoria inteligentnego projektu,
  • kreacjonizm,
  • ewolucjonizm,
  • zasada inkluzji,
  • zasada ekskluzji
  • ...więcej
    mniej

Jak cytować

Kilian K.J., Geneza idei epistemicznych układów odniesienia i ich odmiany, Filozoficzne Aspekty Genezy, 2021, t. 14, s. 137-190, https://doi.org/10.53763/fag.2017.14.143

Abstrakt

Nazwa „epistemiczny układ odniesienia” została wprowadzona przez Kazimierza Jodkowskiego w 2004 roku i jest efektem jego uprzednich analiz sporu ewolucjonizmu z kreacjonizmem. Epistemiczne układy odniesienia to niewielkie, dwu- lub trzyelementowe zbiory najogólniejszych, historycznie zmiennych założeń, które określają konieczne warunki uprawiania nauki. Współcześnie, z dwoma, bazującymi na naturalizmie metodologicznym, epistemicznymi układami odniesienia, rywalizują epistemiczne układy odniesienia nadnaturalizmu i artyficjalizmu. Epistemiczny układ odniesienia naturalizmu antynadnaturalistycznego to nakaz przyjmowania jedynie naturalistycznych wyjaśnień dla faktów i procesów, któremu towarzyszy zakaz przyjmowania wyjaśnień antynaturalistycznych, pojmowanych jako zakaz powoływania się na przyczyny nadnaturalne. Epistemiczny układ odniesienia nadnaturalizmu to nakaz dopuszczania w wyjaśnianiu zjawisk przyrodniczych obok przyczyn naturalnych również wyjaśnień odwołujących się do przyczyn nadnaturalnych — interwencji bytu nadprzyrodzonego, czyli Boga. Epistemiczny układ odniesienia naturalizmu antyartyficjalistycznego to nakaz przyjmowania jedynie naturalistycznych wyjaśnień dla faktów i procesów, któremu towarzyszy zakaz przyjmowania wyjaśnień antynaturalistycznych, pojmowanych jako zakaz powoływania się na przyczyny sztuczne (inteligentne, celowe). Epistemiczny układ odniesienia artyficjalizmu to nakaz dopuszczania w badaniach naukowych obok przyczyn naturalnych również przyczyn sztucznych, inteligentnych.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

  1. Aikin Scott F., Harbour Michael, and Talisse Robert B., „Nagel on Public Education and Intelligent Design”, Journal of Philosophical Research 2010, vol. 35, s. 209-219, http://tiny.pl/gkfh3 (01.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  2. Ayala Francisco J., „Darwin’s Revolution”, w: Campbell and Schoff (eds.), Creative Evolution…, s. 1-18.
    Zobacz w Google Scholar
  3. Bacon Francis, The Advancement of Learning, P.F. Collier and Son, New York 1901, http://oll.libertyfund.org/titles/bacon-the-advancement-of-learning (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  4. Bałękowski Krzysztof i Maciąg Kamil (red.), Wybrane zagadnienia z filozofii języka i religii, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju TYGIEL, Lublin 2015.
    Zobacz w Google Scholar
  5. Bartlett Jonathan, „Filozoficzne wady naturalizmu metodologicznego i perspektywy na przyszłość”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2017, t. 14, s. 1-35, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2017.t.14/art.02.pdf (19.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  6. Bartlett Jonathan, „Philosophical Shortcomings of Methodological Naturalism and the Path Forward”, w: Bartlett and Holloway (eds.), Naturalism and Its Alternatives…, s. 13-37, http://tiny.pl/gkdb2 (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  7. Bartlett Jonathan and Holloway Eric, „Introduction”, w: Bartlett and Holloway (eds.), Naturalism and Its Alternatives…, s. 1-9.
    Zobacz w Google Scholar
  8. Bartlett Jonathan and Holloway Eric (eds.), Naturalism and Its Alternatives in Scientific Methodologies: Proceedings of the 2016 Conference on Alternatives to Methodological Naturalism, Blyth Institute Press, Broken Arrow, Oklahoma 2017.
    Zobacz w Google Scholar
  9. Bartlett Jonathan and Holloway Eric, „Nienaturalistyczne metodologie we współczesnej praktyce”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2016, t. 13, s. 101-117, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2016.t.13/art.08.pdf (10.03.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  10. Bartlett Jonathan and Holloway Eric, „Other Non-Naturalistic Methodologies in Modern Practice”, w: Bartlett and Holloway (eds.), Naturalism and Its Alternatives…, s. 257-268.
    Zobacz w Google Scholar
  11. Behe Michael J., „Nieredukowalna złożoność: problem dla ewolucjonizmu darwinowskiego”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2005/2006, t. 2/3, s. 67-96, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2005-2006.t.2-3/art.01.pdf (30.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  12. Behe Michael J., „Współczesna hipoteza inteligentnego projektu. Łamanie reguł”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2004, R. 12, nr 7-8 (183-184), s. 244-266, http://tiny.pl/xhn87 (28.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  13. Berman Marshall, „Intelligent Design Creationism: A Threat to Society — Not Just Biology”, The American Biology Teacher 2003, vol. 65, no. 9, s. 646-648.
    Zobacz w Google Scholar
  14. Bishop Robert C., „God and Methodological Naturalism in the Scientific Revolution and Beyond”, Perspectives on Science and Christian Faith 2013, vol. 65, no. 1, s. 10-23, http://tiny.pl/gkfxt (24.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  15. Borczyk Bartosz, Chmielewski Adam, Elżanowski Andrzej, Jodkowski Kazimierz, Leszczyński Damian, Lukierski Jerzy, Nysler Łukasz i Pawłowski Bogusław, „Dyskusja”, w: Leszczyński (red.), Ewolucja, filozofia, religia…, s. 155-172, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Dyskusja.o.Darwinie.pdf (06.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  16. Brauer Matthew J., Forrest Barbara, and Gey Steven G., „Is It Science Yet?: Intelligent Design Creationism and the Constitution”, Washington University Law Review 2005, vol. 83, no. 1, s. 1-150 http://openscholarship.wustl.edu/law_lawreview/vol83/iss1/1/ (03.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  17. Brightman Edgar Sheffield, „An Empirical Approach to God”, The Philosophical Review 1937, vol. XLVI, no. 2, s. 147-169, http://www.jstor.org/stable/1483003?seq=1#page_scan_tab_contents (28.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  18. Browne E. Janet, Charles Darwin: The Power of Place, Princeton University Press, Princeton 2003.
    Zobacz w Google Scholar
  19. Bugajak Grzegorz, „Adekwatność tezy o rozdzielności płaszczyzn poznawczych. Głos w imieniu mieszkańców «opancerzonego bunkra»”, w: Bylica, Kilian, Piotrowski i Sagan (red.), Filozofia — nauka — religia…, s. 173-190, http://tiny.pl/gkfx7 (17.05.2017).
    Zobacz w Google Scholar
  20. Bylica Piotr, „Darwin o celowości w przyrodzie”, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 2008, R. 53, nr 3-4, s. 269 259-273, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Bylica_Darwin.o.celowosci.w.przyrodzie.pdf (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  21. Bylica Piotr, „Główne założenia i problemy teizmu naturalistycznego w sprawie relacji sfery nadprzyrodzonej i świata przyrodniczego”, w: DYK (red.), Sozologia systemowa…, s. 55-95, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Bylica_Glowne.zalozenia.teizmu.naturalistycznego.pdf (31.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  22. Bylica Piotr, „Kazimierza Jodkowskiego koncepcja epistemicznych układów odniesienia a teizm naturalistyczny Johna Polkinghorne’a”, w: BYLICA, KILIAN, Piotrowski i Sagan (red.), Filozofia — nauka — religia…, s. 191-211, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Bylica_Kazimierza.Jodkowskiego.koncepcja.epistemicznych.ukladow.odniesienia.pdf (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  23. Bylica Piotr, „Konflikt między teizmem i nauką bazującą na naturalizmie — w ujęciu Phillipa E. Johnsona”, Zagadnienia Naukoznawstwa 2003, nr 3-4 (157-158), s. 227-238, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Bylica_Konflikt.miedzy.teizmem.i.nauka.pdf (06.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  24. Bylica Piotr, „Mark Harris as a Naturalistic Theist: The Perspective of the Model of Levels of Analysis”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2015, t. 12, s. 7-36, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2015.t.12/art.11.pdf (14.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  25. Bylica Piotr, „Naturalizm metodologiczny jako warunek naukowości w kontekście relacji nauki i religii”, Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria 2004, R. 13, nr 3 (51), s. 163-175, http://tiny.pl/xh8g4 (04.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  26. Bylica Piotr, „Nauka światopoglądowo neutralna?”, Fronda 2012, nr 63, s. 67-80, http://tiny.pl/gkfxr (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  27. Bylica Piotr, „Spór o naukowość teorii inteligentnego projektu”, w: Jodkowski (red.), Teoria inteligentnego projektu…, s. 51-78, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Bylica_Spor.o.naukowosc.teorii.ID.pdf (14.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  28. Bylica Piotr, „Zaburzenia dysocjacyjne czy opętanie przez Szatana. Historyczno-metodologiczna analiza stosunku psychiatrii do problemu opętań”, w: ZON (red.), Pogranicza nauki…, s. 209-225, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Bylica_Zaburzenia.dysocjacyjne.pdf (04.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  29. Bylica Piotr, Współczesny teizm naturalistyczny z punktu widzenia modelu poziomów analizy. Problem działania sfery nadnaturalnej w przyrodzie, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 7, Instytut Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2016, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Bylica_Wspolczesny.teizm.naturalistyczny.pdf (16.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  30. Bylica Piotr, Jodkowski Kazimierz, Kilian Krzysztof J. i Sagan Dariusz, „Dyskusja nad artykułem Adama Groblera, «Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu»”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2013, t. 10, s. 17-63, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2013.t.10/art.14.pdf (16.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  31. Bylica Piotr, Kilian Krzysztof J., Piotrowski Robert i Sagan Dariusz (red.), Filozofia — nauka — religia. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Kazimierzowi Jodkowskiemu z okazji 40-lecia pracy naukowej, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2015, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Filozofia.nauka.religia.pdf (31.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  32. Bylica Piotr, Kilian Krzysztof J., Sagan Dariusz, „Wstęp”, w: Bylica, Kilian, Piotrowski i Sagan (red.), Filozofia — nauka — religia…, s. 11-33.
    Zobacz w Google Scholar
  33. Campbell John H. and Schoff J.W. (eds.), Creative Evolution!?, Jones and Bartlett, New York 1994.
    Zobacz w Google Scholar
  34. Cenian Adam, „Wiara w naukę — jej podstawy, założenia, mocne i słabe strony kultu”, wystąpienie na Konferencji Chrześcijańskiego Forum Pracowników Nauki: Nauka — Etyka — Wiara, Rydzyna 30.05-02.06.2013, s. 151-159, http://www.chfpn.pl/files/?id_plik=508 (15.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  35. Chaberek Michał OP, „Świat jest zbyt złożony, by powstał przypadkowo. Rozmowa z Michaelem Behe’em”, Fronda 2012, nr 63, s. 34-41.
    Zobacz w Google Scholar
  36. Chaberek Michał OP, „Św. Tomasz z Akwinu a ewolucjonizm. Polemika z tezami Piotra Lichacza OP i Williama E. Carrolla”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2012, t. 9, s. 33-52, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2012.t.9/art.01.pdf (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  37. Coyne Jerry A., „Nowa fala fanatyzmu w nauce”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2004, t. 1, s. 49-53, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2004.t.1/art.01.pdf (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  38. Coyne Jerry A., „Science, Religion, and Society: The Problem of Evolution in America”, Evolution. International Journal of Organic Evolution 2012, vol. 66, no. 8, s. 2654-2663, http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/evo.2012.66.issue-8/issuetoc (30.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  39. Cuberbiller Marta, „Metodologiczne korzyści z istnienia teorii kreacjonistycznych”, w: Gazda (red.), Idź Pod Prąd w sporze ewolucjonizm-kreacjonizm…, s. 45-48.
    Zobacz w Google Scholar
  40. Cuberbiller Marta, „O metodach datowania radioaktywnego”, w: Gazda (red.), Idź Pod Prąd w sporze ewolucjonizm-kreacjonizm…, s. 230-233.
    Zobacz w Google Scholar
  41. Darwin Karol, Autobiografia i wybór listów. Dzieła wybrane, t. 8, przeł. Anna Iwanowska, Aniela Makarewicz, Anna Straszewicz i Zdzisława Wójcik, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1960.
    Zobacz w Google Scholar
  42. Darwin Karol, O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego czyli o utrzymaniu się doskonalszych ras w walce o byt. Dzieła wybrane, t. 2, przeł. Szymon Dickstein i Józef Nusbaum, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1959.
    Zobacz w Google Scholar
  43. Darwin Karol, Zmienność zwierząt i roślin w stanie udomowienia. Dzieła wybrane, t. 3, przeł. Kazimierz Brończyk, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1959.
    Zobacz w Google Scholar
  44. Davis Percival and Kenyon Dean H., Of Pandas and People: The Central Question of Biological Origins, Foundation for Thought and Ethics, Richardson, Texas 1993.
    Zobacz w Google Scholar
  45. Dawkins Richard, Ślepy zegarmistrz, czyli jak ewolucja dowodzi, że świat nie został zaplanowany, przeł. Antoni Hoffman, Biblioteka Myśli Współczesnej, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1994.
    Zobacz w Google Scholar
  46. De Duve Christian, „The Beginning of Life on Earth”, American Scientist 1995, vol. 83, s. 428-437, http://pratclif.com/memes/deduve-begin-life1.html (07.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  47. De Vries Paul, „Naturalizm w naukach przyrodniczych. Perspektywa chrześcijańska”, przeł. Radosław Plato, Filozoficzne Aspekty Genezy 2011, t. 8, s. 121-135, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2011.t.8/art.08.pdf (12.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  48. Dembski William A., „Odmiany naturalizmu. Czy któraś forma naturalizmu jest zgodna z teorią inteligentnego projektu?”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2005, R. 13, nr 1-2, s. 45-54, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Dembski_Odmiany.naturalizmu.pdf (22.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  49. Dembski William A., „Powrót projektu do nauk przyrodniczych”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2004, nr 9-10 (185-186), s. 323-342, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Dembski_Powrot.projektu.pdf (22.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  50. Dembski William A., „The Intelligent Design Movement”, http://www.arn.org/docs/dembski/wd_idmovement.htm (10.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  51. Dembski William A. and Ruse Michael (eds.), Debating Design: From Darwin to DNA, Cambridge University Press, Cambridge 2004.
    Zobacz w Google Scholar
  52. Dembski William A. and Wells Jonathan, The Design of Life: Discovering Signs of Intelligence in Biological Systems, Foundation for Thought and Ethics, Dallas 2008.
    Zobacz w Google Scholar
  53. Dębowski Józef i Starzyńska-Kościuszko Ewa (red.), Nauka. Racjonalność. Realizm. Między filozofią przyrody a filozofią nauki i socjologią wiedzy, Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2013.
    Zobacz w Google Scholar
  54. Dilley Stephen, „The Evolution of Methodological Naturalism in the Origin of Species”, Hopos: The Journal of the International Society for the History of Philosophy of Science 2013, vol. 3, no. 1, s. 20-58, http://www.jstor.org/stable/10.1086/667897?seq=1#page_scan_tab_contents (23.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  55. Discovery Institute, „Falsyfikowalność teorii inteligentnego projektu”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2005, nr 11-12A (200-201), s. 455-457, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Discovery.Institute_Falsyfikowalnosc.teorii.ID.pdf (23.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  56. Discovery Institute, „The Wedge Strategy”, http://www.antievolution.org/features/wedge.html (27.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  57. Dyk Wiesław (red.), Sozologia systemowa. Biosfera. Człowiek i jego środowisko w aspekcie przyrodniczym, filozoficznym i teologicznym, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2012.
    Zobacz w Google Scholar
  58. Edis Taner, „Dlaczego «teoria inteligentnego projektu» jest bardziej interesująca niż tradycyjny kreacjonizm”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2007/2008, t. 6/7, s. 81-93, http://tiny.pl/xh8mc (29.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  59. Feyerabend Paul K., „Changing Patterns of Reconstruction”, British Journal for the Philosophy of Science 1977, vol. 28, no. 4, s. 351-369.
    Zobacz w Google Scholar
  60. Feyerabend Paul K., Przeciw metodzie, przeł. Stefan Wiertlewski, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 1996.
    Zobacz w Google Scholar
  61. Feyerabend Paul K., Science in a Free Society, Verso, London 1983.
    Zobacz w Google Scholar
  62. Førland Tor Egil, „Acts of God?: Miracles and Scientific Explanation”, History and Theory 2008, vol. 47, no. 4, s. 483-494, http://www.chss.uqam.ca/Portals/0/docs/his7007/Tor%20Egil-Dieu-Hisitoire.pdf (01.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  63. Futuyma Douglas J., „Cuda a molekuły”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2004, t. 1, s. 65-69, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2004.t.1/art.03.pdf (03.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  64. Gazda Małgorzata (red.), Idź Pod Prąd w sporze ewolucjonizm-kreacjonizm, Wydawnictwo POD PRĄD, Lublin 2017.
    Zobacz w Google Scholar
  65. Giberson Karl W. i Yerxa Donald A., O gatunkach powstawania. W poszukiwaniu opowieści o stworzeniu, przeł. Dariusz Sagan, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 3, Wydawnictwo MEGAS, Warszawa 2008.
    Zobacz w Google Scholar
  66. Gish Duane, Evolution: The Fossils Say No, Creation-Life Publishers, San Diego 1978.
    Zobacz w Google Scholar
  67. Godek Lidia, Musiał Maciej i Woszczak Marek (red.), X Polski Zjazd Filozoficzny. Księga streszczeń, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM, Poznań 2015.
    Zobacz w Google Scholar
  68. Gordon Bruce L., „W obronie uniformitaryzmu”, przeł. Agnieszka Biesiadecka, Dorota Brylla, Małgorzata Gazda, Grzegorz Malec, Radosław Plato, Maciej Powąska, Alicja Ratajczak i Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2014, t. 11, s. 133-149, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2014.t.11/art.05.pdf (17.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  69. Grassé Pierre P., Evolution of Living Organisms: Evidence for a New Theory of Transformation, Academic Press Inc., New York 1977.
    Zobacz w Google Scholar
  70. Gregory Brad S., „No Room for God?: History, Science, Metaphysics, and the Study of Religion”, History and Theory 2008, vol. 47, no. 4, s. 495-519, www.chss.uqam.ca/Portals/0/docs/his7007/Brad%20S.%20Gregory.pdf (01.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  71. Grigg Russell, „Tajemnicza choroba Darwina”, przeł. Andrew Ostapowicz, Creation Ministries International, http://creation.com/darwins-mystery-illness-polish (17.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  72. Harold Franklin M., The Way of the Cell: Molecules, Organisms, and the Order of Life, Oxford University Press, Oxford 2001.
    Zobacz w Google Scholar
  73. Hedtke Randal, Secrets of the Sixth Edition: Darwin Discredits His Own Theory, Master Books, Green Forest 2010.
    Zobacz w Google Scholar
  74. Heller Michał, „Konieczność i przypadek w ewolucji Wszechświata”, Zagadnienia Filozoficzne w Nauce 2009, t. XLIV, s. 3-12, http://zfn.edu.pl/index.php/zfn/article/download/208/198 (30.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  75. Heller Michał, „Nie za bardzo inteligentny projekt”, Copernicus Center 24 grudnia 2014, https://www.copernicuscenter.edu.pl/nie-za-bardzo-inteligentny-inteligentny-projekt-25312 (10.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  76. Heller Michał, Sens życia i sens Wszechświata. Studia z teologii współczesnej, Biblos, Tarnów 2002.
    Zobacz w Google Scholar
  77. Herschel John F.W., Preliminary Discourse on the Study of Natural Philosophy, Longman, Brown, Green & Longmans, London 1851, https://archive.org/details/preliminarydisco00hersiala (08.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  78. Hodge Charles, What Is Darwinism?, Scribner, Armstrong and Company, New York 1874, http://tiny.pl/gkfxw (17.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  79. Holloway Eric, „Problems With Non-Naturalistic Theories of Science”, w: Bartlett and Holloway (eds.), Naturalism and Its Alternatives…, s. 163-176.
    Zobacz w Google Scholar
  80. Isaac Randy, „Assessing the RATE Project”, Perspectives on Science and Christian Faith 2007, vol. 59, no. 2, s. 143-146, http://www.asa3.org/ASA/education/origins/rate-ri.htm (03.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  81. Janeczek Stanisław, Starościc Anna, Dąbek Dariusz i Herda Justyna (red.), Filozofia przyrody, Dydaktyka Filozofii, t. III, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2013.
    Zobacz w Google Scholar
  82. Jodkowski Kazimierz, „Antynaturalizm teorii inteligentnego projektu”, Roczniki Filozoficzne 2006, t. 54, nr 2, s. 63-76, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Antynaturalizm.teorii.ID.pdf (16.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  83. Jodkowski Kazimierz, „Curriculum Vitae”, http://tiny.pl/gkfxf (08.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  84. Jodkowski Kazimierz (red.), Czy sprzeczność może być racjonalna?, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 4, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1986.
    Zobacz w Google Scholar
  85. Jodkowski Kazimierz, „Czy teoria inteligentnego projektu posiada konsekwencje, dotyczące istnienia nadnaturalnego projektanta? Polemika z Elliottem Soberem”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2007/2008, t. 6/7, s. 41-49, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2007-2008.t.4-5/art.07.pdf (27.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  86. Jodkowski Kazimierz, „Darwinowska teoria ewolucji jako teoria filozoficzna”, w: Konstańczak i Turowski (red.), Filozofia jako mądrość bycia…, s. 17-23, http://tiny.pl/q3m56 (31.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  87. Jodkowski Kazimierz, „Dlaczego kreacjonizm jest pseudonauką?”, w: ZON (red.), Pogranicza nauki…, s. 317-323, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Dlaczego.kreacjonizm.jest.pseudonauka.pdf (31.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  88. Jodkowski Kazimierz, „Epistemiczne układy odniesienia i «warunek Jodkowskiego»”, w: Latawiec i Bugajak (red.), Filozoficzne i naukowo-przyrodnicze elementy obrazu świata…, s. 108-123, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Inne.teksty/Jodkowski_Epistemiczne.uklady.odniesienia.i.warunek.Jodkowskiego.pdf (16.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  89. Jodkowski Kazimierz, „Epistemiczny układ odniesienia teorii inteligentnego projektu”, Filozofia Nauki 2006, nr 1 (53), s. 95-105, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Inne.teksty/Jodkowski_Epistemiczny.uklad.odniesienia.teorii.ID.pdf (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  90. Jodkowski Kazimierz, „Eskapizm teologii i filozofii katolickiej w sprawie «nauka a religia»”, Na Początku… 2005, nr 7-8 (196-197), s. 261-284, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Eskapizm.teologii.i.filozofii.katolickiej.pdf (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  91. Jodkowski Kazimierz, „Filozofia nauki Paula K. Feyerabenda. Stadium umiarkowane”, Studia Filozoficzne 1979, nr 11 (168), s. 59-75.
    Zobacz w Google Scholar
  92. Jodkowski Kazimierz, „Filozoficzna natura sporu ewolucjonizm-kreacjonizm. Refleksje po lekturze tekstu Phillipa E. Johnsona”, Na Początku… 2000, nr 7-8 (131-132), s. 211-217, https://creationism.org.pl/artykuly/KJodkowski4 (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  93. Jodkowski Kazimierz, „Interpretacje Kuhnowskiej tezy o niewspółmierności”, Roczniki Filozoficzne 1984, t. 32, z. 3, s. 173-198.
    Zobacz w Google Scholar
  94. Jodkowski Kazimierz, „Jaka geometria obowiązuje we Wszechświecie?”, w: Pietrzak (red.), Albert Einstein i rewolucja relatywistyczna…, s. 71-89, http://tiny.pl/gkfx1 (16.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  95. Jodkowski Kazimierz, „Klasyfikacja stanowisk kreacjonistycznych”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2005/2006, t. 2/3, s. 241-269, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2005-2006.t.2-3/art.11.pdf (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  96. Jodkowski Kazimierz, „Konflikt nauka-religia a teoria inteligentnego projektu”, w: Jodkowski (red.), Teoria inteligentnego projektu…, s. 145-180, http://tiny.pl/qzq82 (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  97. Jodkowski Kazimierz, „Kreacjoniści przed sądem. Aspekty filozoficzne «małpich procesów»”, w: Michalczenia, Mizińska i Ossowska (red.), Poszukiwania filozoficzne. Tom I…, s. 175-198, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Kreacjonisci.przed.sadem.Aspekty.filozoficzne.malpich.procesow.pdf (19.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  98. Jodkowski Kazimierz, „Kreacjonizm a naturalizm nauk przyrodniczych”, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio I, Lublin-Polonia 1996/1997, vol. XXI i XXII, s. 11-26, http://tiny.pl/gkfx4 (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  99. Jodkowski Kazimierz, „Kreacjonizm młodej Ziemi a koncepcja Big Bangu. Poglądy Johna Hartnetta z konstruktywistycznej i eksternalistycznej perspektywy”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2015, t. 12, s. 37-79, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2015.t.12/art.12.pdf (14.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  100. Jodkowski Kazimierz, „Metafizyczne opowieści nauki jako fundament pluralizmu naukowego”, w: Johnson, Wielka metafizyczna opowieść nauki…, s. 74-85, http://tiny.pl/q3m5p (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  101. Jodkowski Kazimierz, Metodologiczne aspekty kontrowersji ewolucjonizm-kreacjonizm, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 35, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1998.
    Zobacz w Google Scholar
  102. Jodkowski Kazimierz, „Nauka w oczach Feyerabenda”, w: Jodkowski (red.), Czy sprzeczność może być racjonalna…, s. 227-270.
    Zobacz w Google Scholar
  103. Jodkowski Kazimierz, „Niedocenianie filozofii. Błąd Phillipa E. Johnsona”, Na Początku… 2002, nr 1-2 (151-152), s. 14-19, https://creationism.org.pl/artykuly/KJodkowski#txt2 (15.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  104. Jodkowski Kazimierz, „Nienaukowy fundament nauki”, w: PIETRZAK (red.), Granice nauki…, s. 59-108, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Nienaukowy.fundament.nauki.pdf (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  105. Jodkowski Kazimierz, „Noma, cudy i filtr eksplanacyjny”, Roczniki Filozoficzne 2005, t. 53, nr 2, s. 83-103, http://publikacje.uz.zgora.pl:7777/skep/docs/F23001/Jodkowski,%20NOMA%20cudy%20i%20filtr%20eksplanacyjny.doc (13.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  106. Jodkowski Kazimierz, „O dwu rodzajach niewspółmierności interteoretycznej w ujęciu Paula K. Feyerabenda”, Studia Filozoficzne 1980, nr 7, s. 79-91.
    Zobacz w Google Scholar
  107. Jodkowski Kazimierz, „Problem wyboru spośród niewspółmiernych teorii (analiza stanowiska P.K. Feyerabenda z tzw. okresu umiarkowanego)”, Studia Filozoficzne 1984, nr 1 (218), s. 109-120.
    Zobacz w Google Scholar
  108. Jodkowski Kazimierz, „Przedmowa”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2004, t. 1, s. 5-6, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2004.t.1/art.09.pdf (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  109. Jodkowski Kazimierz, „Racjonalność Kopernika i Darwina. Polemika z drem Eugeniuszem Moczydłowskim”, Na Początku… 2003, nr 11-12A (174-175), s. 433-448, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Racjonalnosc.Kopernika.i.Darwina.pdf (14.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  110. Jodkowski Kazimierz, „Rodzaje procesu ewolucyjnego i sens przypadku. Wyjaśnianie nieporozumień — ciąg dalszy”, Filozofia Nauki 2006, nr 1 (53), s. 169-174, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Rodzaje.procesu.ewolucyjnego.pdf (14.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  111. Jodkowski Kazimierz, „Rozpoznawanie genezy: istota sporu ewolucjonizm-kreacjonizm”, Roczniki Filozoficzne 2002, t. 50, z. 3, s. 187-198, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Rozpoznawanie.genezy.pdf (19.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  112. Jodkowski Kazimierz, „Ruch kreacjonistyczny jest elementem pluralizmu naukowego”, Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria 2001, R. X, nr 1 (37), s. 241-253, http://tiny.pl/gdw95 (08.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  113. Jodkowski Kazimierz, „Spisek Darwina”, w: Leszczyński (red.), Ewolucja, filozofia, religia…, s. 265-277, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Spisek.Darwina.pdf (31.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  114. Jodkowski Kazimierz, (red.), Teoria inteligentnego projektu — nowe rozumienie naukowości?, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 2, Wydawnictwo MEGAS, Warszawa 2007, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_red._Teoria.ID.nowe.rozumienie.naukowosci.pdf (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  115. Jodkowski Kazimierz, o niewspółmierności w ujęciu Thomasa S. Kuhna i Paula K. Feyerabenda, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 1, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1984.
    Zobacz w Google Scholar
  116. Jodkowski Kazimierz, „Twarde jądro ewolucjonizmu”, Roczniki Filozoficzne 2003, t. 51, z. 3, s. 77-117, http://tiny.pl/q3m5j (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  117. Jodkowski Kazimierz,, „Uczony w ciemnym budynku. Na marginesie metafory Elżbiety Kałuszyńskiej”, w: Dębowski i Starzyńska-Kościuszko (red.), Nauka. Racjonalność. Realizm…, s. 55-67, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Uczony.w.ciemnym.budynku.pdf (16.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  118. Jodkowski Kazimierz, „W poszukiwaniu twardego jądra ewolucjonizmu”, Filozofia Nauki 2001, nr 2 (34), s. 7-18, http://tiny.pl/xh81h (31.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  119. Jodkowski Kazimierz,, Wspólnoty uczonych, paradygmaty i rewolucje naukowe, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 22, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1990.
    Zobacz w Google Scholar
  120. Jodkowski Kazimierz, „Wstęp do teorii inteligentnego projektu”, Fronda 2012, nr 63, s. 16-32, http://tiny.pl/gkfbn (21.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  121. Jodkowski Kazimierz, „Zasadnicza nierozstrzygalność sporu ewolucjonizm-kreacjonizm”, Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria 2012, nr 3 (83), s. 201-222, http://tiny.pl/gkfxn (18.05.2017).
    Zobacz w Google Scholar
  122. Johnson Phillip E., „Głośna herezja w świątyni Darwina”, przeł. Kazimierz Jodkowski, w: Jodkowski, Metodologiczne aspekty…, s. 473-481.
    Zobacz w Google Scholar
  123. Johnson Phillip E., Reason in the Balance: The Case Against Naturalism in Science, Law & Education, InterVarsity Press, Downers Grove 1995.
    Zobacz w Google Scholar
  124. Johnson Phillip E., „Reguły rozumowania darwinizmu”, przeł. Kazimierz Jodkowski, w: Jodkowski, Metodologiczne aspekty…, s. 460-472.
    Zobacz w Google Scholar
  125. Johnson Phillip E.,., Wielka metafizyczna opowieść nauki (z posłowiem Kazimierza Jodkowskiego), przeł. Piotr Bylica, Archiwum Na Początku…, z. 13, Polskie Towarzystwo Kreacjonistyczne, Warszawa 2003.
    Zobacz w Google Scholar
  126. Kazibut Radosław, „Filozoficzna gramatyka praktyki laboratoryjnej Hasoka Changa a epistemiczny układ odniesienia Roberta Boyle’a”, w: GODEK, MUSIAŁ i Woszczak (red.), X Polski Zjazd Filozoficzny…, s. 419-420.
    Zobacz w Google Scholar
  127. Kilian Krzysztof J., Poglądy filozoficzne Paula K. Feyerabenda. Część I. Program metodologiczny, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2014.
    Zobacz w Google Scholar
  128. Kilian Krzysztof J., „Wzrost wiedzy a zasada tolerancji”, w: Michalczenia, Mizińska i Ossowska (red.), Poszukiwania filozoficzne. T. I…, s. 155-173.
    Zobacz w Google Scholar
  129. Kojonen Erkki V.R., „Methodological Naturalism and the Truth Seeking Objection”, International Journal for Philosophy of Religion 2016, vol. 79, no. 3, s. 1-26, http://tiny.pl/gkfxk (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  130. Konstańczak Stefan i Turowski Tomasz (red.), Filozofia jako mądrość bycia. Profesorowi Krzysztofowi Kaszyńskiemu w darze z okazji 70. urodzin, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009.
    Zobacz w Google Scholar
  131. Kopeć Radosław i Chojecki Paweł, „Wywiad z prof. Jodkowskim”, Idź Pod Prąd 2007, nr 11 (40), s. 8 i 11, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Kopec.Chojecki_Wywiad.z.prof.Jodkowskim.pdf (15.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  132. Krause Tomasz, „Filozoficzne aspekty tzw. «afery Kansas»”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2004, t. 1, s. 143-224, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2004.t.1/art.08.pdf (03.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  133. Kuhn Thomas S., Struktura rewolucji naukowych, przeł. Helena Ostromęcka i Justyna Nowotniak, Aletheia, Warszawa 2001.
    Zobacz w Google Scholar
  134. Kwaśniewski Jacek, „Nauka a religia. Historiografia problemu. Ewolucja poglądów na temat historycznych związków religii i nauki”, Zagadnienia Filozoficzne w Nauce 2011, nr XLIX, s. 149-187, http://tiny.pl/gkdvk (12.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  135. Lakatos Imre and Feyerabend Paul K., For and Against Method: Including Lakatos’s Lectures on Scientific Method and the Lakatos-Feyerabend Correspondence, ed. Matteo Motterlini, The University of Chicago Press, Chicago — London 1999.
    Zobacz w Google Scholar
  136. Larmer Robert A., „Is Methodological Naturalism Question-Begging?”, Philosophia Christi 2003, vol. 5, no. 1, s. 113-130, www.epsociety.org/userfiles/art-Larmer%20(MethodologicalNaturalismQuestion-Begging).pdf (01.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  137. Latawiec Anna i Bugajak Grzegorz (red.), Filozoficzne i naukowo-przyrodnicze elementy obrazu świata 7, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2008.
    Zobacz w Google Scholar
  138. Laudan Larry, „Zgon kryterium demarkacji”, przeł. Artur Koterski, w: Muszyński (red.), Z badań nad prawdą, nauką i poznaniem…, s. 63-79.
    Zobacz w Google Scholar
  139. Lemaster James C., „The Relationship of Bacon, Teleology, and Analogy to the Doctrine of Methodological Naturalism”, w: Bartlett and Holloway (eds.), Naturalism and Its Alternatives…, s. 67-89.
    Zobacz w Google Scholar
  140. Lemaster James C., „Związek między Baconem, teleologią i analogią a doktryną naturalizmu metodologicznego”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2017, t. 14, s. 1-35, http://tiny.pl/gkfx2 (10.03.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  141. Leszczyński Damian (red.), Ewolucja, filozofia, religia, Lectiones & Acroases Philosophicae 2010, vol. III.
    Zobacz w Google Scholar
  142. López Mario A., „Projekt jako kryterium demarkacji”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2016, t. 13, s. 75-100, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2016.t.13/art.12.pdf (12.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  143. Luskin Casey, „Teoria inteligentnego projektu nie wypowiada religijnych twierdzeń o sferze nadnaturalnej”, przeł. Izabela Janus, Filozoficzne Aspekty Genezy 2009/2010, t. 6/7, s. 93-116, http://tiny.pl/xhnlg (25.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  144. Lyell Charles, Principles of Geology or, the Modern Changes of the Earth and its Inhabitants Considered as Illustrative of Geology, D. Appleton & Co., New York 1854, https://archive.org/details/principlesofgeol00lyelrich (19.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  145. Łastowski Krzysztof, „Kilka uwag o sporze ewolucjonizmu z «naukowym kreacjonizmem» w związku z książką K. Jodkowskiego Metodologiczne aspekty kontrowersji ewolucjonizm-kreacjonizm”, Przegląd Filozoficzny — Nowa Seria 2001, R. X, nr 1 (37), s. 229-240, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Lastowski_Kilka.uwag.o.sporze.ewolucjonizmu.z.naukowym.kreacjonizmem.pdf (08.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  146. Malec Grzegorz, „Erozja teizmu Darwina, czyli wpływ podróży na okręcie HMS Beagle na poglądy teologiczne angielskiego przyrodnika”, w: BAŁĘKOWSKI i Maciąg (red.), Wybrane zagadnienia z filozofii języka i religii…, s. 110-120, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Malec_Erozja.teizmu.Darwina.pdf (08.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  147. Malec Grzegorz, „Naturalizm metodologiczny w sporze ewolucjonizmu z kreacjonizmem w świetle poglądów Paula K. Feyerabenda”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2012, t. 9, s. 131-154, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2012.t.9/art.12.pdf (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  148. Malec Grzegorz, „«Wzniosły jest pogląd, że Stwórca…», czyli łapówka Darwina dla chrześcijan”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2014, t. 11, s. 187-204, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2014.t.11/art.09.pdf (17.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  149. McMullin Ernan, „Odmiany naturalizmu metodologicznego”, przeł. Ewelina Topolska, Filozoficzne Aspekty Genezy 2012, t. 9, s. 109-129, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2012.t.9/art.02.pdf (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  150. Meyer Stephen C., „Demarkacja nauki i religii”, przeł. Joanna Popek, Filozoficzne Aspekty Genezy 2009/2010, t. 6/7, s. 177-196, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2009-2010.t.6-7/art.11.pdf (26.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  151. Meyer Stephen C., „Scientific Tenets of Faith”, Journal of the American Scientific Affiliation 1986, vol. 38, no. 1, http://www.arn.org/docs/meyer/sm_scientifictenets.htm (13.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  152. Michalczenia Jakub, Mizińska Jadwiga i Ossowska Katarzyna (red.), Poszukiwania filozoficzne. Tom I: Nauka, Prawda. Panu Profesorowi Józefowi Dębowskiemu w darze, Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2014.
    Zobacz w Google Scholar
  153. Miller Keith B., „The Misguided Attack on Methodological Naturalism”, w: Schneiderman and Allmon (eds.), For the Rock Record…, s. 117-140.
    Zobacz w Google Scholar
  154. Moreland James Porter and CRAIG William Lane, Philosophical Foundations for a Christian Worldview, InterVarsity Press, Downers Grove 2003.
    Zobacz w Google Scholar
  155. Morris Henry M., „Evolution Is Religion — Not Science”, Acts & Facts 2001, vol. 30, no. 2, https://www.icr.org/article/455 (17.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  156. Morris Henry M., Scientific Creationism, Creation-Life Publishers, San Diego 1974.
    Zobacz w Google Scholar
  157. Murphy Nancey, „Phillip Johnson on Trial: A Critique of His Critique of Darwin”, Perspectives on Science and Christian Faith 1993, vol. 45, no. 1, s. 26-36, http://www.asa3.org/ASA/PSCF/1993/PSCF3-93Murphy.html (17.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  158. Muszyński Zbysław (red.), Z badań nad prawdą, nauką i poznaniem, Realizm. Racjonalność. Relatywizm, t. 31, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1998.
    Zobacz w Google Scholar
  159. Nagel Thomas, „Public Education and Intelligent Design”, Philosophy & Public Affairs 2008, vol. 36, no. 2, s. 187-205.
    Zobacz w Google Scholar
  160. Nelson Paul, „Methodological Naturalism: A Rule That No One Needs or Obeys”, Evolution News and Science Today 22 September 2014, https://evolutionnews.org/2014/09/methodological_1/ (02.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  161. Nowak Grzegorz, „Książka filozofa o sporze między ewolucjonistami i kreacjonistami”, Filozofia Nauki 2001, t. 9, nr 2, s. 161-168.
    Zobacz w Google Scholar
  162. O’Connor Robert C., „Nauka przed sądem: analiza racjonalności naturalizmu metodologicznego”, przeł. Joanna Popek i Grzegorz Rogula, Filozoficzne Aspekty Genezy 2014, t. 11, s. 95-131, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2014.t.11/art.04.pdf (16.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  163. O’Connor Robert C., „Science on Trial: Exploring the Rationality of Methodological Naturalism”, Perspectives on Science and Christian Faith 1994, vol. 49, no. 1, s. 15-31, http://www.asa3.org/ASA/PSCF/1997/PSCF3-97OConnor.html (16.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  164. Oldroyd David R., Darwinian Impacts: An Introduction to the Darwinian Revolution, Humanities Press, Atlantic Highlands, New Jersey 1980.
    Zobacz w Google Scholar
  165. Orr H. Allen, „Ponownie darwinizm kontra inteligentny projekt”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2004, t. 1, s. 33-48, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2004.t.1/art.05.pdf (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  166. Pennock Robert T., „Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2012, t. 9, s. 155-185, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2012.t.9/art.04.pdf (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  167. Pennock Robert T., „Creationism and Intelligent Design”, Annual Review of Genomics and Human Genetics 2003, vol. 4, s. 143-163, http://bio.classes.ucsc.edu/bio175/Other/Pennock_2003.pdf (03.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  168. Perakh Mark, „Nieredukowalna sprzeczność”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2004, t. 1, s. 71-113, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2004.t.1/art.04.pdf (03.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  169. Pietrzak Zbigniew (red.), Albert Einstein i rewolucja relatywistyczna, Lectiones & Acroases Philosophicae 2016, t. IX, nr 1.
    Zobacz w Google Scholar
  170. Pietrzak Zbigniew (red.), Granice nauki, Lectiones & Acroases Philosophicae 2013, t. VI, nr 1.
    Zobacz w Google Scholar
  171. Piotrowski Robert, „Kulturowe a filozoficzne tło neokreacjonizmu amerykańskiego”, w: Jodkowski (red.), Teoria inteligentnego projektu…, s. 25-50.
    Zobacz w Google Scholar
  172. Plantinga Alvin, „Naturalizm metodologiczny?”, przeł. Radosław Plato, Filozoficzne Aspekty Genezy 2014, t. 11, s. 37-93, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2014.t.11/art.03.pdf (15.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  173. Poe Harry Lee i Mytyk Chelsea Rose, „Od metody naukowej do naturalizmu metodologicznego. Ewolucja idei”, przeł. Bartosz Błaszczak, Gerard Dmuch, Ewa Komorowska, Iwona Kumiszcze, Izabela Obłaczyńska, Katarzyna Piłka, Radosław Plato, Marika Poprawska, Dariusz Sagan, Karolina Stencel, Katarzyna Szot i Piotr Wróblewski, Filozoficzne Aspekty Genezy 2011, t. 8, s. 137-151, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2011.t.8/art.09.pdf (24.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  174. Porpora Douglas V., „Methodological Atheism, Methodological Agnosticism and Religious Experience”, Journal for the Theory of Social Behaviour 2006, vol. 36, no. 1, s. 57-75, http://tiny.pl/gkfx8 (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  175. Provine William B., „Projekt? Tak! Ale czy inteligentny?”, przeł. Sławomir Piechaczek, Filozoficzne Aspekty Genezy 2005/2006, t. 2/3, s. 217-237, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2005-2006.t.2-3/art.10.pdf (01.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  176. Ratzsch Del, „Teologia naturalna, naturalizm metodologiczny i «żółwie do samego dołu»”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2016, t. 13, s. 119-152, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2016.t.13/art.03.pdf (13.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  177. Rennie John, „15 odpowiedzi na nonsensowne tezy kreacjonistów”, przeł. Karol Sabath, Świat Nauki 2002, nr 9, s. 66-72, http://creationism.org.pl/groups/ptkrmember/spor/pl/Rennie,%2015%20odpowiedzi.pdf/view (13.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  178. Roskal Zenon E., „Eksperyment MacDougalla w epistemicznym układzie odniesienia naturalizmu”, w: Bylica, Kilian, Piotrowski i Sagan (red.), Filozofia — nauka — religia…, s. 165-172, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Roskal_Eksperyment.MacDougalla.pdf (06.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  179. Rowiński Tomasz, „Dlaczego warto nauczać «dwóch stron»? O edukacji, ewolucji i teorii inteligentnego projektu. Rozmowa z o. Michałem Chaberkiem, dominikaninem, doktorem teologii fundamentalnej, autorem książki Stworzenie czy ewolucja? Dylemat katolika”, Christianitas 2014, nr 58, s. 70-82, http://christianitas.org/news/dlaczego-warto-nauczac-dwoch-stron-o-edukacji-ewolucji-i-teorii-inteligentnego-projektu (23.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  180. Ruse Michael, „Darwin’s Debt to Philosophy: An Examination of the Influence of the Philosophical Ideas of John F.W. Herschel and William Whewell on The Development of Charles Darwin’s Theory of Evolution”, Studies in History and Philosophy of Science Part A 1975, vol. 6, no. 2 s. 159-181, http://tiny.pl/gkfhx (08.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  181. Ruse Michael, „The Argument from Design: A Brief History”, w: Dembski and Ruse (eds.), Debating Design…, s. 13-31, https://www.researchgate.net/publication/285439477_The_Argument_from_Design_A_Brief_History (19.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  182. RYLAND Mark, „«Teoria inteligentnego projektu» podważa teorię ewolucji. Już sama złożoność stworzenia świadczy o działaniu siły wyższej. Darwinizm? Nie ma szans. Wywiad z Michaelem J. Behe’em dla Our Sunday Visitor”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2004, nr 11-12A (187-188), s. 414-420, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Ryland_Teoria.ID.podwaza.teorie.ewolucji.pdf (22.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  183. Sagan Dariusz, „Filtr eksplanacyjny: wykrywanie inteligentnego projektu na gruncie nauk przyrodniczych”, Roczniki Filozoficzne 2009, t. LVII, nr 1, s. 157-193, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Filtr.eksplanacyjny.pdf (21.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  184. Sagan Dariusz, „Michaela Behe’ego koncepcja nieredukowalnej złożoności”, Na Początku… 2003, nr 11-12 (174-175), s. 402-417, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Michaela.Beheego.koncepcja.IC.pdf (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  185. Sagan Dariusz,, „Molekularny «zegar Paleya» a darwinowska ewolucja”, Ruch Filozoficzny 2005, t. LXII, nr 2, s. 289-304, http://tiny.pl/xh8tk (21.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  186. Sagan Dariusz, „Naturalizm metodologiczny — konieczny warunek naukowości?”, Roczniki Filozoficzne 2013, t. LXI, nr 1, s. 73-91, http://tiny.pl/q33sb (04.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  187. Sagan Dariusz, „Nieredukowalna złożoność jako świadectwo inteligentnego projektu”, Fronda 2012, nr 63, s. 49-65, http://tiny.pl/gkfxq (21.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  188. Sagan Dariusz, „Odpowiedź na uwagi polemiczne ks. dra Marka Słomki do mojego artykułu o filtrze eksplanacyjnym”, Roczniki Filozoficzne 2009, t. LVII, nr 1, s. 345-349, http://tiny.pl/xhzm6 (21.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  189. Sagan Dariusz, „Retoryczna historia Ruchu Inteligentnego Projektu”, Diametros 2005, nr 4, s. 76-85, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Retoryczna.historia.Ruchu.ID.pdf (21.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  190. Sagan Dariusz, „Spór o możliwość wykrywania projektu w naukach przyrodniczych”, Scientia et Fides 2015, t. 3, nr 1, s. 87-113, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Spor.o.mozliwosc.wykrywania.projektu.pdf (09.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  191. Sagan Dariusz, Spór o nieredukowalną złożoność układów biochemicznych, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 5, Wydawnictwo MEGAS, Warszawa 2008, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Spor.o.nieredukowalna.zlozonosc.pdf (23.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  192. Sagan Dariusz, „Teleologiczne wyjaśnienie nieredukowalnej złożoności układów biochemicznych”, Roczniki Filozoficzne 2006, t. LIV, nr 1, s. 139-160, http://tiny.pl/gkfxs (04.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  193. Sagan Dariusz, „Teoria inteligentnego projektu — argumenty za i przeciw”, w: Janeczek, Starościc, Dąbek i Herda (red.), Filozofia przyrody…, s. 335-383, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Teoria.ID.argumenty.za.i.przeciw.pdf (10.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  194. Sagan Dariusz,, „Teoria inteligentnego projektu a ewolucjonizm”, Kwartalnik Filozoficzny 2013, t. XLI, z. 2, s. 75-96, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Teoria.ID.a.ewolucjonizm.pdf (17.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  195. Sagan Dariusz, „Teoria inteligentnego projektu a kreacjonizm”, Kwartalnik Filozoficzny 2015, t. XLIII, z. 2, s. 131-150, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Teoria.ID.a.kreacjonizm.pdf (09.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  196. Sagan Dariusz,, „Wspólnota pochodzenia jako argument w sporze darwinizm-teoria inteligentnego projektu”, Diametros 2013, nr 37, s. 127-145, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Wspolnota.pochodzenia.pdf (17.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  197. Sagan Dariusz, „Wyjaśnianie za pomocą praw przyrody jako warunek naukowości w sporze o ewolucję i inteligentny projekt”, Studia Philosophiae Christianae 2013, t. 49, nr 1, s. 93-116, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Sagan_Wyjasnianie.za.pomoca.praw.przyrody.pdf (10.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  198. Sagan Dariusz, „Zdolność przewidywania jako warunek naukowości w sporze o ewolucję i inteligentny projekt”, Zagadnienia Naukoznawstwa 2012, nr 4 (194), s. 269-286, http://tiny.pl/q3367 (17.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  199. Schiller Ferdinand C.S., „Darwinism and Design”, w: Schiller, Humanism…, s. 128-156, http://tiny.pl/gkfx6 (22.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  200. Schiller Ferdinand C.S., Humanism: Philosophical Essays, The Macmillan Company, London and New York 1903.
    Zobacz w Google Scholar
  201. Schneiderman Jill S. and Allmon Warren D. (eds.), For the Rock Record: Geologists on Intelligent Design, University of California Press, Berkeley, Los Angeles, London 2009.
    Zobacz w Google Scholar
  202. Scott Eugenie C., Evolution vs. Creationism. An Introduction. Second Edition, Greenwood Press, Westport, Connecticut, London 2009.
    Zobacz w Google Scholar
  203. Shormann David E., „The Revolution of Creationism”, Creation Matters 2012, vol. 17, no. 6, s. 1-3, http://tiny.pl/gnlgn (20.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  204. Smart Joshua A., „O zastosowaniu pojęcia nieredukowalnej złożoności”, Na Początku… 2004, nr 11-12A (187-188), s. 421-447, http://tiny.pl/xh4f4 (12.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  205. Snoke David, „Biologia systemowa jako paradygmat badawczy teorii inteligentnego projektu”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2015, t. 12, s. 255-285, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2015.t.12/art.03.pdf (15.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  206. Sober Elliott, „Teoria inteligentnego projektu a nadnaturalizm — o tezie, że projektantem może być Bóg lub istoty pozaziemskie”, przeł. Sławomir Piechaczek, Filozoficzne Aspekty Genezy 2007/2008, t. 6/7, s. 21-39, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2007-2008.t.4-5/art.06.pdf (27.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  207. Stilwell Phil, „The Status of Methodological Naturalism as Justified by Precedent”, Studies in Liberal Arts and Sciences 2009, no. 41, s. 229-247.
    Zobacz w Google Scholar
  208. Thaxton Charles, „Nowy argument z projektu”, przeł. Izabela Janus, Filozoficzne Aspekty Genezy 2011, t. 8, s. 155-177, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2011.t.8/art.02.pdf (24.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  209. „Top Questions and Answers on Intelligent Design”, 8 September 2005, http://www.discovery.org/a/2348 (20.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  210. Van Der Meer Jitse M., „Przekonania towarzyszące, ideologia i nauka”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2016, t. 13, s. 153-194, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2016.t.13/art.04.pdf (13.0.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  211. Vihalemm Rein, „The Kuhn-Loss Thesis and the Case of Phlogiston Theory”, Science Studies 2000, vol. 13, no. 1, s. 68-78.
    Zobacz w Google Scholar
  212. Walker Tas, „Jak obiektywni są naukowcy?”, przeł. Katarzyna Gieremek, Na Początku… 2000, nr 3-4 (127-128), s. 74-76, https://creationism.org.pl/artykuly/TWalker (02.02.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  213. Willma Adam, „Przyroda, Bóg, nauka. Rozmowa z profesorem Kazimierzem Jodkowskim”, Gazeta Pomorska 2 listopada 2006, s. 7, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Jodkowski_Przyroda.Bog.nauka.pdf (18.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  214. Witt Jonathan, „Zarys historii powstania naukowej teorii inteligentnego projektu”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2005, nr 9-10 (198-199), s. 352-362, www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/Przedruki/Witt_Historia.powstania.ID.pdf (22.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  215. Woodward Thomas, „Istota sporu darwinizmu z teorią inteligentnego projektu: przyrodnicza symfonia makroewolucji”, przeł. Dariusz Sagan, Filozoficzne Aspekty Genezy 2007/2008, t. 6/7, s. 7-20, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2007-2008.t.4-5/art.01.pdf (27.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  216. Wójcik Bogusław, „Czy teoria inteligentnego projektu i neodarwinizm mogą być komplementarne?”, Zagadnienia Filozoficzne w Nauce 2007, nr XLI, s. 28-45, http://tiny.pl/gkg4g (21.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  217. ZABOŁOTNY Andrzej, „Naturalizm metodologiczny w nauce — dylemat teisty”, Filozoficzne Aspekty Genezy 2016, t. 13, s. 25-48, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/images/FAG/2016.t.13/art.09.pdf (24.01.2018).
    Zobacz w Google Scholar
  218. ZON Józef (red.), Pogranicza nauki. Protonauka — paranauka — pseudonauka, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009.
    Zobacz w Google Scholar
  219. ZYBERTOWICZ Andrzej z zespołem, Samobójstwo Oświecenia?, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2015.
    Zobacz w Google Scholar