Tom 18 (2021)
Przekłady

Zaprojektowany do drapania? Zestawienie poglądów Williama Bucklanda (1832) i Michaela J. Behe'ego na temat projektu

PDF
DOI: https://doi.org/10.53763/fag.2021.18.7

Opublikowane 25.03.2022 — zaktualizowane 15.04.2022

Wersje

Słowa kluczowe

  • William Buckland,
  • Michael J. Behe,
  • megaterium,
  • teoria inteligentnego projektu,
  • argument z projektu

Jak cytować

Roberts M.B., Malec G., Zaprojektowany do drapania? Zestawienie poglądów Williama Bucklanda (1832) i Michaela J. Behe’ego na temat projektu , Filozoficzne Aspekty Genezy, 2022, t. 18, s. 55-81, https://doi.org/10.53763/fag.2021.18.7

Prawa autorskie (c) 2022 Filozoficzne Aspekty Genezy

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Abstrakt

Teoria inteligentnego projektu jest interesująca zarówno dla zwolenników, jak i przeciwników tego ujęcia. Książka Michaela J. Behe’ego Czarna skrzynka Darwina jest świeckim bestselerem. Przedmiotem niniejszego tekstu jest porównanie współczesnej teorii inteligentnego projektu z Paleyowską ideą projektu z dziewiętnastego wieku na przykładzie filozofii i metod przedstawionych w wygłoszonym w 1832 roku odczycie Williama Bucklanda na temat „megaterium” i filozoficznych poglądów Behe’ego wyrażonych w Czarnej skrzynce Darwina. Buckland był przekonany, że każdy szczegół jest świadectwem projektu, i praktykował inżynierię odwrotną, natomiast Behe uważa, że na projekt wskazuje tylko to, co jest niewytłumaczone. Ujmując rzecz krótko, Buckland twierdził, że do wniosku o projekcie dochodzi się wówczas, gdy coś się dzięki temu wyjaśnia, a Behe uznaje, że o projekcie wnioskuje się wtedy, gdy brak jest wyjaśnień.

PDF

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

  1. Altholz Josef L. (ed.), The Mind and Art of Victorian England, University of Minnesota Press, Minnesota 1976.
    Zobacz w Google Scholar
  2. Altholz Josef L., The Warfare of Conscience with Theology, w: Altholz (ed.), The Mind and Art of Victorian England…, s. 58–77.
    Zobacz w Google Scholar
  3. Babbage Charles, The Ninth Bridgewater Treatise: A Fragment, John Murray, London 1837.
    Zobacz w Google Scholar
  4. Barrett Paul H., Gautrey Peter J., Herbert Sandra, Kohn David, and Smith Sydney (eds.), Charles Darwin’s Notebooks, 1836–1844, Cambridge University Press, New York 1987.
    Zobacz w Google Scholar
  5. Behe Michael J., Czarna skrzynka Darwina. Biochemiczne wyzwanie dla ewolucjonizmu, przeł. Dariusz Sagan, Seria Inteligentny Projekt, Fundacja En Arche, Warszawa 2020.
    Zobacz w Google Scholar
  6. Bell Charles, The Hand, its Mechanism and Vital Endowments as Evincing Design. Treatise IV, William Pickering, London 1833.
    Zobacz w Google Scholar
  7. Black Riley, The School of Hard Knocks: Finding the «Sweet Spot» on Glyptodont Tails, National Geographic 2009, October 15, https://tiny.pl/9nrbn [30.05.2021].
    Zobacz w Google Scholar
  8. Blake William, Poezje wybrane, przeł. Zygmunt Kubiak, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1991.
    Zobacz w Google Scholar
  9. Brooke John H. and Cantor Geoffrey, Reconstructing Nature: The Engagement of Science and Religion, T. and T. Clark, Edinburgh 1998.
    Zobacz w Google Scholar
  10. Buckland William, Geology and Mineralogy Considered with Reference to Natural Theology. Treatise VI, Vol. I–II, William Pickering, London 1836.
    Zobacz w Google Scholar
  11. Buffon Georges-Louis Leclerc de, Natural History: General and Particular, Vol. IX, T. Cadell and W. Davies, London 1812.
    Zobacz w Google Scholar
  12. Campbell George, The Philosophy of Rhetoric, 2 Vols., Edinburgh 1808.
    Zobacz w Google Scholar
  13. Cannon Walter F., Scientists and Broad Churchmen: An Early Victorian Intellectual Network, Journal of British Studies 1964, Vol. 4, No. 1, s. 65–88.
    Zobacz w Google Scholar
  14. Chalmers Thomas, The Adaptation of External Nature to the Moral and Intellectual Condition of Man. Treatise I, Vol. I–II, William Pickering, London 1833.
    Zobacz w Google Scholar
  15. Cuvier Georges, Essays on the Theory of the Earth, W. Blackwood, Edinburgh 1815.
    Zobacz w Google Scholar
  16. Cuvier Georges, Recherches sur les ossements fossiles de quadrupedes, Flammarion, Paris 1992.
    Zobacz w Google Scholar
  17. Darwin Charles, Darwin’s Abstract of John Macculloch 1837: Proofs and Illustrations of the Attributes of God, w: Barrett, Gautrey, Herbert, Kohn, and Smith (eds.), Charles Darwin’s Notebooks…, s. 632–641.
    Zobacz w Google Scholar
  18. Darwin Charles, On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life, John Murray, London 1859.
    Zobacz w Google Scholar
  19. Darwin Karol, Autobiografia i wybór listów. Dzieła wybrane, t. VIII, przeł. A. Iwanowska, A. Krasicka, J. Połtowicz, S. Skowron, Biblioteka Klasyków Biologii, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1960.
    Zobacz w Google Scholar
  20. Darwin Karol, O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego, czyli o utrzymaniu się doskonalszych ras w walce o byt. Dzieła wybrane, t. II, przeł. Szymon Dickstein i Józef Nusbaum, Biblioteka Klasyków Biologii, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1959.
    Zobacz w Google Scholar
  21. Dawkins Richard, Ślepy zegarmistrz, czyli jak ewolucja dowodzi, że świat nie został zaplanowany, przeł. Antoni Hoffman, Biblioteka Myśli Współczesnej, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1994.
    Zobacz w Google Scholar
  22. Dennett Daniel C., Darwin’s Dangerous Idea, Penguin, Harmondsworth 1995.
    Zobacz w Google Scholar
  23. Eliot George, Młyn and Flossą, przeł. Anna Przedpełska-Trzeciakowska, Czytelnik, Warszawa 1960.
    Zobacz w Google Scholar
  24. Fariña Richard A., Megatherium, el pelado: sobre la apariencia de los grandes perezosos (Mammalia; Xenarthra) cuaternarios, Ameghiniana 2002, Vol. 39, No. 2, s. 241–244.
    Zobacz w Google Scholar
  25. Gonzalez Guillermo i Richards Jay W., Wyjątkowa planeta. Dlaczego nasze położenie w kosmosie umożliwia odkrycia naukowe, przeł. Grzegorz Malec i Dariusz Sagan, Seria Inteligentny Projekt, Fundacja En Arche, Warszawa 2021.
    Zobacz w Google Scholar
  26. Gould Stephen Jay, Time’s Arrow, Time’s Cycle: Myth and Metaphor in the Discovery of Geological Time, The Jerusalem-Harvard Lectures, Harvard University Press, Harmondsworth 1988.
    Zobacz w Google Scholar
  27. Hopkins Gerard Manley, Poematy, przeł. Stanisław Barańczak, Wydawnictwo Znak, Kraków 1996.
    Zobacz w Google Scholar
  28. Johnson Phillip E., Darwin przed sądem, przeł. Patrycja Drygas, Seria Inteligentny Projekt, Fundacja En Arche, Warszawa 2020.
    Zobacz w Google Scholar
  29. Kidd John, On The Adaptation of External Nature to the Physical Condition of Man. Treatise II, William Pickering, London 1833.
    Zobacz w Google Scholar
  30. Kirby William, On the History, Habits and Instincts of Animals. Treatise VII, William Pickering, London 1835.
    Zobacz w Google Scholar
  31. List Mary Buckland do Williama Whewella z 12 maja 1833 roku, w: Morrell and Thackray, Gentlemen of Science…, s. 169.
    Zobacz w Google Scholar
  32. Macculloch John, Proofs and Illustrations of the Attributes of God from the Facts and Laws of the Physical Universe, being the Foundation of Natural and Revealed Religion, Vol. I–III, J. Duncan, London 1837.
    Zobacz w Google Scholar
  33. Medawar Peter, The Art of the Soluble, Methuen & Co., Barnes and Noble, London — New York 1967.
    Zobacz w Google Scholar
  34. Moore John A., Science as a Way of Knowing: The Foundations of Modern Biology, Harvard University Press, Cambridge 1993.
    Zobacz w Google Scholar
  35. Morrell Jack and Thackray Arnold, Gentlemen of Science: Early Correspondence of the British Association for the Advancement of Science, Camden Fourth Series, No. 30, Royal Historical Society, London 1984.
    Zobacz w Google Scholar
  36. Paley William, Natural Theology: or, Evidences of the Existence and Attributes of the Deity; Collected from the Appearances of Nature, American Tract Society, New York 1802.
    Zobacz w Google Scholar
  37. Pike David L., «The Greatest Wonder of the World»: Brunel’s Tunnel and the Meanings of Underground London, Victorian Literature and Culture 2005, Vol. 33, No. 2, s. 341–367.
    Zobacz w Google Scholar
  38. Prout William, Chemistry, Meteorology, and the Function of Digestion, Considered with Reference to Natural Theology. Treatise VIII, William Pickering, London 1834.
    Zobacz w Google Scholar
  39. Roberts Michael B., Darwin’s Black Box Reconsidered, Science and Christian Belief 1998, Vol. 10, No. 2, s. 189–195.
    Zobacz w Google Scholar
  40. Roberts Michael B., Just Before the Beagle: Charles Darwin’s Geological Fieldwork in Wales, Summer 1831, Endeavour 2001, Vol. 25, No. 1, s. 33–37.
    Zobacz w Google Scholar
  41. Roberts Michael B., Review of Behe, Darwin’s Black Box, Science and Christian Belief 1997, Vol. 9, s. 192.
    Zobacz w Google Scholar
  42. Roget Peter Mark, Animal and Vegetable Physiology Considered with Reference to Natural Theology. Treatise V, Vol. I–II, William Pickering, London 1834.
    Zobacz w Google Scholar
  43. Rupke Nicolaas A., The Great Chain of History: William Buckland and the English School of Geology, 1814–1849, Oxford University Press, Oxford 1983.
    Zobacz w Google Scholar
  44. Sagan Dariusz, Metodologiczno-filozoficzne aspekty teorii inteligentnego projektu, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 6, Instytut Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2015.
    Zobacz w Google Scholar
  45. Scott Eugenie C., Creationists and the Pope’s Statement, The Quarterly Review of Biology 1997, Vol. 72, No. 4, s. 401–406.
    Zobacz w Google Scholar
  46. Van Till Howard J., Special Creationism in Designer Clothing: A Response to The Creation Hypothesis, Perspectives on Science and Christian Faith 1995, Vol. 47, s. 123–131.
    Zobacz w Google Scholar
  47. Whewell William, Astronomy and General Physics Considered with Reference to Natural Theology. Treatise III, William Pickering, London 1833.
    Zobacz w Google Scholar
  48. Wyatt John, Wordsworth and the Geologists, Cambridge University Press, Cambridge 1995.
    Zobacz w Google Scholar