Tom 11 (2014)
Przekłady

Jaźń w perspektywie biologicznej

Opublikowane 21.05.2021

Słowa kluczowe

  • jaźń,
  • ewolucja,
  • neuronauki,
  • rozproszone funkcje mózgu,
  • obrazowanie mózgu

Jak cytować

Munévar G., Zheng Y., Jaźń w perspektywie biologicznej, Filozoficzne Aspekty Genezy, 2021, t. 11, s. 153-160, https://doi.org/10.53763/fag.2014.11.101

Abstrakt

W Pamięci absolutnej bohater odkrywa, że jego jaźń dobrego faceta to tylko wszczepione wspomnienia. Jego ciało było kiedyś zajmowane przez inną, bezwzględną jaźń, której powrotu chcą jego sprzymierzeńcy. Tę fantastykę uwiarygodnia nieco tradycyjna koncepcja jaźni jako kolekcji doświadczeń przechowywanych w pamięci — cechującej się jednością, świadomej jaźni, która powoduje, że odczuwamy nasze doświadczenia jako własne. Świetna fantastyka naukowa, kiepska neuronauka. W mózgu nie istnieje żadna centralna struktura, która odpowiadałaby takiej jaźni, a niektórzy naukowcy doszli do wniosku, że jaźń jest iluzją. Pogląd, że jaźń oznakowuje nasze doświadczenia jako nasze własne, wydaje się błędny. A idea, że jaźń to kolekcja zapamiętanych doświadczeń, okazuje się fałszywa. W zamian przedstawiamy rewolucyjną biologiczną koncepcję jaźni: mózg ewoluował tak, aby utworzyć jaźń, która przeważnie jest nieświadoma i rozproszona. Nasza koncepcja likwiduje paradoksy, wyjaśnia wszystkie na pozór sprzeczne wyniki eksperymentów i otwiera nowe możliwości badawcze w neuronaukach.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

  1. Dick Philip K., „We Can Remember It for You Wholesale”, w: Philip K. Dick, The Collected Short Stories of Philip K. Dick, Vol. 2: We Can Remember It for You Wholesale, Carol Publishing Group, New York, 1990, s. 35-52.
    Zobacz w Google Scholar
  2. Dick Philip K., „Przypomnimy to panu hurtowo”, w: Philip K. Dick, Przypomnimy to panu hurtowo. Opowiadania zebrane, t. 2, przeł. Magdalena Gawlik, Nowa Fantastyka, Prószyński i S-ka, Warszawa 1998, s. 43-63.
    Zobacz w Google Scholar
  3. Dick Philip K., Impostor — test na człowieczeństwo, przeł. Magdalena Gawlik, Fantastyka, Prószyński i S-ka, Warszawa 2002.
    Zobacz w Google Scholar
  4. Anthony Piers, Total Recall, William Morrow & Co., New York 1989.
    Zobacz w Google Scholar
  5. Anthony Piers, Pamięć absolutna, przeł. Andrzej Kaniewski, Atlantis, Warszawa 1990.
    Zobacz w Google Scholar
  6. Klein Stanley B., „The Self and Science: Is It Time for a New Approach to the Study of Human Experience?”, Current Directions in Psychological Science 2012, vol. 21, no. 4, s. 253-257.
    Zobacz w Google Scholar
  7. Macrae C. Neil, Heatherton Todd F., and Kelley William M., „A Self Less Ordinary: The Medial Prefrontal Cortex and You”, w: Michael S. Gazzaniga (ed.), The Cognitive Neurosciences III, A Bradford Book, MIT Press, Cambridge, Massachusetts — London 2004, s. 1067-1075.
    Zobacz w Google Scholar
  8. Turk David J., Heatherton Todd F., Kelley William M., Funnell Margaret G., Gazzaniga Michael S. and Macrae C. Neil, „Mike Or Me? Self-recognition in a Split-Brain Patient”, Nature Neuroscience 2002, vol. 5, no. 9, s. 841-842.
    Zobacz w Google Scholar
  9. Llinás Rodolfo R., Ja z wiru. Od neuronów do selfu, przeł. Jan J. Trąbka i Piotr K. Walecki, [b.w.], Kraków 2008.
    Zobacz w Google Scholar
  10. Llinás Rodolfo R., „Ja z wiru”, przeł. Anna Binder i Marek Binder, w: Andrzej Klawiter (red.), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne. Tom 1. Emocje, percepcja, świadomość, Nowe Tendencje w Psychologii, t. 13, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2008, s. 364-384.
    Zobacz w Google Scholar
  11. Crick Francis i Koch Christof, „Rama teoretyczna dla świadomości”, przeł. Anna Binder i Marek Binder, w: Andrzej Klawiter (red.), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne. Tom 1. Emocje, percepcja, świadomość, Nowe Tendencje w Psychologii, t. 13, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, s. 302-323.
    Zobacz w Google Scholar
  12. Goldberg Ilan I., Harel Michal, and Malach Rafael, „When the Brain Loses Its Self: Prefrontal Inactivation during Sensorimotor Processing”, Neuron 2006, vol. 50, no. 2, s. 329-339, doi: 10.1016/j.neuron.2006.03.015.
    Zobacz w Google Scholar
  13. Klein Stanley B., „The Cognitive Neuroscience of Knowing One’s Self”, w: Michael S. Gazzaniga (ed.), The Cognitive Neurosciences III, A Bradford Book, MIT Press, Cambridge, Massachusetts — London 2004, s. 1077-1089.
    Zobacz w Google Scholar
  14. Munévar Gonzalo, „A Darwinian Account of Self and Free Will”, w: Martin Brinkworth and Friedel Weinert (eds.), Evolution 2.0: Implications of Darwinism in Philosophy and the Social and Natural Sciences, The Frontiers Collection, Springer Verlag, Heidelberg — Dordrecht — London — New York 2012, s. 43-63.
    Zobacz w Google Scholar
  15. Crick Francis, Zdumiewająca hipoteza, czyli nauka w poszukiwaniu duszy, przeł. Barbara Chacińska-Abrahamowicz i Michał Abrahamowicz, Na Ścieżkach Nauki, Prószyński i S-ka, Warszawa 1997.
    Zobacz w Google Scholar
  16. Baumann Oliver and Mattingley Jason B., „Medial Parietal Cortex Encodes Perceived Heading Direction in Humans”, The Journal of Neuroscience 2010, vol. 30, no. 39, s. 12897-12901, doi: 10.1523/JNEUROSCI.3077-10.2010.
    Zobacz w Google Scholar