Tom 10 (2013)
Artykuły

Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu

Opublikowane 21.05.2021

Słowa kluczowe

  • teoria inteligentnego projektu,
  • teoria ewolucji,
  • argument probabilistyczny,
  • wyjaśnienie intencjonalne,
  • złożoność i prostota

Jak cytować

Grobler, Adam. “Słabości Eksplanacyjne Teorii Inteligentnego Projektu”. Filozoficzne Aspekty Genezy , vol. 10, May 2021, pp. 7-16, https://doi.org/10.53763/fag.2013.10.78.

Abstrakt

Artykuł powstrzymuje się od polemiki merytorycznej z teorią inteligentnego projektu, dalej TIP, a jedynie wskazuje na jej niedostatki metodologiczne. Dowodzi, że wbrew twierdzeniom jej zwolenników TIP nie jest falsyfikowalna. W odróżnieniu od teorii ewolucji nie może pełnić nawet roli metafizycznego programu badawczego w sensie Poppera. Co jednak ważniejsze, TIP nie pełni żadnych funkcji eksplanacyjnych. W grę wchodzą jedynie wyjaśnienia intencjonalne, TIP zaś nie jest w stanie zidentyfikować motywów domniemanego projektanta. Argument jest zilustrowany przykładami zaczerpniętymi od Stanisława Lema, które pokazują, że możliwych jest wiele alternatywnych hipotez na temat celów domniemanego projektu i nie ma żadnych wskazówek na temat wyboru między nimi. Ponadto artykuł podważa argument probabilistyczny na korzyść TIP oraz argument z nieredukowalnej złożoności, wskazując, za S. Lemem, że artefakty charakteryzują się względną prostotą w porównaniu z obiektami naturalnymi.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

  1. Johnson Phillip E., Darwin on Trial, InterVarsity Press, Downers Grove 1993.
  2. Jodkowski Kazimierz, „W poszukiwaniu twardego jądra ewolucjonizmu”, Filozofia Nauki 2001, nr 2 (34), s. 7-18.
  3. Popper Karl R., Realism and the Aim of Science. Postscript to the Logic of Scientific Discovery, Hutchinson, London 1982.
  4. Lipton Peter, Inference to the Best Explanation, Routledge, New York 1991.
  5. Grobler Adam, Metodologia nauk, Aureus — Znak, Kraków 2006.
  6. Jodkowski Kazimierz, „Rozpoznawanie genezy: istota sporu ewolucjonizm-kreacjonizm”, Roczniki Filozoficzne 2002, t. 50, z. 5, s. 187-198.
  7. Grobler Adam, Prawda i racjonalność naukowa, Inter Esse, Kraków 1993.
  8. Lem Stanisław, Ze wspomnień Ijona Tichego I, w różnych wydaniach, m.in. Księga robotów, Iskry, Warszawa 1961.
  9. LemStanisław, Kobyszczę, w różnych wydaniach, m.in. Cyberiada, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978.
  10. Lem Stanisław, Non serviam, w różnych wydaniach, m.in. Bezsenność, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1971.
  11. Dennett Daniel C. , Intentional Stance, MIT Press, Cambridge, Massachusetts 1987.
  12. Lem Stanisław, Uranowe uszy, w: Bajki robotów, w: Cyberiada.
  13. Amsterdamski Stefan, Między historią a metodą, PIW, Warszawa 1983.
  14. Laudan Larry, Science and Values, University of California Press, Berkeley 1984.