Opublikowane 21.05.2021
Słowa kluczowe
- teoria inteligentnego projektu,
- teoria ewolucji,
- argument probabilistyczny,
- wyjaśnienie intencjonalne,
- złożoność i prostota
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł powstrzymuje się od polemiki merytorycznej z teorią inteligentnego projektu, dalej TIP, a jedynie wskazuje na jej niedostatki metodologiczne. Dowodzi, że wbrew twierdzeniom jej zwolenników TIP nie jest falsyfikowalna. W odróżnieniu od teorii ewolucji nie może pełnić nawet roli metafizycznego programu badawczego w sensie Poppera. Co jednak ważniejsze, TIP nie pełni żadnych funkcji eksplanacyjnych. W grę wchodzą jedynie wyjaśnienia intencjonalne, TIP zaś nie jest w stanie zidentyfikować motywów domniemanego projektanta. Argument jest zilustrowany przykładami zaczerpniętymi od Stanisława Lema, które pokazują, że możliwych jest wiele alternatywnych hipotez na temat celów domniemanego projektu i nie ma żadnych wskazówek na temat wyboru między nimi. Ponadto artykuł podważa argument probabilistyczny na korzyść TIP oraz argument z nieredukowalnej złożoności, wskazując, za S. Lemem, że artefakty charakteryzują się względną prostotą w porównaniu z obiektami naturalnymi.
Downloads
Bibliografia
- Johnson Phillip E., Darwin on Trial, InterVarsity Press, Downers Grove 1993.
- Jodkowski Kazimierz, „W poszukiwaniu twardego jądra ewolucjonizmu”, Filozofia Nauki 2001, nr 2 (34), s. 7-18.
- Popper Karl R., Realism and the Aim of Science. Postscript to the Logic of Scientific Discovery, Hutchinson, London 1982.
- Lipton Peter, Inference to the Best Explanation, Routledge, New York 1991.
- Grobler Adam, Metodologia nauk, Aureus — Znak, Kraków 2006.
- Jodkowski Kazimierz, „Rozpoznawanie genezy: istota sporu ewolucjonizm-kreacjonizm”, Roczniki Filozoficzne 2002, t. 50, z. 5, s. 187-198.
- Grobler Adam, Prawda i racjonalność naukowa, Inter Esse, Kraków 1993.
- Lem Stanisław, Ze wspomnień Ijona Tichego I, w różnych wydaniach, m.in. Księga robotów, Iskry, Warszawa 1961.
- LemStanisław, Kobyszczę, w różnych wydaniach, m.in. Cyberiada, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978.
- Lem Stanisław, Non serviam, w różnych wydaniach, m.in. Bezsenność, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1971.
- Dennett Daniel C. , Intentional Stance, MIT Press, Cambridge, Massachusetts 1987.
- Lem Stanisław, Uranowe uszy, w: Bajki robotów, w: Cyberiada.
- Amsterdamski Stefan, Między historią a metodą, PIW, Warszawa 1983.
- Laudan Larry, Science and Values, University of California Press, Berkeley 1984.