Tom 6/7 2009-2010
Artykuły

Teoria przerywanej równowagi - główne założenia i pojęcia

Opublikowane 21.05.2021

Słowa kluczowe

  • makroewolucja,
  • darwinizm,
  • gradualizm,
  • punktualizm,
  • teoria przerywanej równowagi,
  • Niles Eldredge,
  • Stephen Jay Gould
  • ...More
    Less

Jak cytować

Najder, Joanna. “Teoria Przerywanej równowagi - główne założenia I pojęcia”. Filozoficzne Aspekty Genezy , May 2021, pp. 65-76, https://doi.org/10.53763/fag. 43.

Abstrakt

Artykuł przedstawia podstawy teorii przerywanej równowagi sformułowanej jako alternatywne względem gradualistycznego darwinizmu ujęcie przebiegu makroewolucji. Twórcami teorii przerywanej równowagi są amerykańscy paleontologowie Stephen Jay Gould i Niles Eldredge, według których proces makroewolucji nie zachodzi stopniowo, małymi kroczkami, lecz charakteryzuje się długimi okresami stazy, które co jakiś czas przerywane są szybkimi - w skali geologicznej - przemianami organizmów.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

  1. Gould Stephen Jay, The Structure of Evolutionary Theory, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts, London 2002.
  2. Eldredge Niles , Gould Stephen Jay, „Punctuated equilibria: an alternative to phyletic gradualism”, w: T.J.M. Schopf (ed.), Models in Paleobiology, Freeman, Cooper and Co., San Francisco 1972, s. 82-115, przedruk w: Niles ELDREDGE, Time Frames: The Rethinking of Evolution and the Theory of Punctuated Equilibria, Heinemann, London 1986, s. 193-229.
  3. Gould Stephen Jay, „Model historii życia”, w: John Brockman (red.), Trzecia kultura, przeł. Marcin Ryszkiewicz, Wydawnictwo CiS, Warszawa 1996, s. 68-85.
  4. Hoffman Antoni, Wokół ewolucji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997.
  5. Gould Stephen Jay, Niewczesny pogrzeb Darwina. Wybór esejów, przeł. Nina Kancewicz-Hoffman, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.
  6. Smith John Maynard, Teoria ewolucji, przeł. Józef Mikulski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1968.
  7. Jodkowski Kazimierz, „Pojęcie gatunku oraz mikro- i makroewolucji w kontekście sporu ewolucjonizm-kreacjonizm”, Na Początku… 2003, t. 11, nr 1-2, s. 60-80.
  8. Eldredge Niles, „Bitwa o słowa”, w: John Brockman (red.), Trzecia kultura, przeł. Marcin Ryszkiewicz, Wydawnictwo CiS, Warszawa 1996, s. 160-171.
  9. Allmon Warren D., Kelly Patricia H., Ross Robert M., Stephen Jay Gould, Reflections on His View of Life, Oxford University Press US, 2008.
  10. Gould Stephen Jay, Eldredge Niles, „Punctuated Equilibrium at the Third Stage”, Systematic Zoology 1986, vol. 35, no. 1, s. 143-148.
  11. Eldredge Niles, The Triumph of Evolution, W.H. Freeman and Company, New York 2000.
  12. Eldredge Niles, The Monkey Business. A Scientist Looks at Creationism, Washington Square Press, New York 1982.
  13. Gould Stephen Jay, „Trzy oblicza ewolucji”, w: John BROCKMAN, Katinka MATSON (red.), Jak to jest? Naukowy przewodnik po wszechświecie, przeł. Marcin Ryszkiewicz, Wydawnictwo CiS, Warszawa 1997, s. 99-104.
  14. Jodkowski Kazimierz, „Punktualizm w perspektywie I. Lakatosa kryteriów postępu i degeneracji programu badawczego”, Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 2004, t. 13, nr 3 (51), s. 53-62, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/index.php?action=tekst&id=23.
  15. Łastowski Krzysztof, Rozwój teorii ewolucji. Studium metodologiczne, Filozofia i logika, nr 43, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 1987.
  16. Futuyma Douglas J., Ewolucja, tłumaczenie i redakcja Jacek Radwan, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
  17. Krzanowska Halina, Łomnicki Adam (red.), Zarys mechanizmów ewolucji, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1997.
  18. Lewin,Roger Foley Robert, Principles of Human Evolution, Blackwell Science LTD, Malden, Oxford, Victoria 2004.