Tom 12 (2015)
Przekłady

Miejsce życia i człowieka w przyrodzie. Obrona tezy antropocentrycznej

PDF
  • Michael J. Denton

Opublikowane 24.05.2021

Słowa kluczowe

  • Lawrence Henderson,
  • dostosowanie środowiska,
  • witalny zespół,
  • woda,
  • tlen,
  • dwutlenek węgla,
  • bufor wodorowęglanowy,
  • metabolizm,
  • biocentryczność przyrody,
  • antropocentryczne subtelne zestrojenie,
  • wnioskowanie o projekcie
    • ...More
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Denton , Michael J. “Miejsce życia I człowieka W Przyrodzie. Obrona Tezy Antropocentrycznej”. Filozoficzne Aspekty Genezy , vol. 12, May 2021, pp. 209-54, https://doi.org/10.53763/fag.2015.12.116.

Abstrakt

W artykule analizuję twierdzenie, że uporządkowanie przyrody jest wyjątkowo dostosowane do życia istniejącego na Ziemi (życia ziemskiego), a zwłaszcza do organizmów żywych podobnych do współczesnych ludzi. Dokonuję ponownej oceny tezy Hendersona z książki The Fitness of the Environment [Dostosowanie środowiska], zgodnie z którą zespół podstawowych substancji biochemicznych, które wchodzą w skład życia ziemskiego, cechuje się unikatowym synergicznym dostosowaniem do tworzenia złożonych układów chemicznych charakterystycznych dla życia. Wykazuję, że wyniki analizy Hendersona, po stu latach od ich opublikowania, wciąż są zdumiewająco zgodne z faktami. Wyniki te nadal powszechnie akceptowane są nawet przez astrobiologów. Dokonuję również przeglądu danych empirycznych przemawiających za poglądem, że wiele właściwości tego samego zespołu podstawowych substancji biochemicznych jest szczególnie dostosowanych do fizjologii złożonych istot ziemskich przypominających współczesnych ludzi. Pokazuję, że najnowsze osiągnięcia w zakresie biologii ekstremofilów, alternatywnych biochemii lub ostatnie doniesienia o rzekomym niedostosowaniu przyrody do życia ziemskiego nie podważają w sposób zasadniczy argumentu, zgodnie z którym przyroda jest szczególnie dostosowana do opartego na węglu życia ziemskiego, a zwłaszcza do fizjologii złożonych istot ziemskich podobnych do współczesnych ludzi.

PDF

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

  1. Denton Michael J., „The Place of Life and Man in Nature: Defending the Anthropocentric Thesis”, BIO-Complexity 2013, no. 1, s. 1-15, http://bio-complexity.org/ojs/index.php/main/article/view/BIO-C.2013.1/BIO-C.2013.1 (26.10.2015), doi: 10.5048/BIO-C.2013.1.
  2. Huxley T.H., Stanowisko człowieka w przyrodzie. Trzy rozprawy, przeł. Stefan Żaryn, Nakładem Redakcji Przeglądu Tygodniowego, Warszawa 1874.
  3. Flannery M.A., Dembski W.A., and Wallace A.R., Alfred Russel Wallace’s Theory of Intelligent Evolution: How Wallace’s World of Life Challenged Darwinism, with an abridged version of The World of Life, Erasmus Press, Riesel, Texas 2008.
  4. Henderson L., The Fitness of the Environment: An Inquiry into the Biological Significance of the Properties of Matter, Macmillan Co., New York 1913.
  5. Sagan C., Błękitna kropka. Człowiek i jego przyszłość w kosmosie, przeł. Marek Krośniak, Na Ścieżkach Nauki, Prószyński i S-ka, Warszawa 1996.
  6. Denton M.J., Nature’s Destiny: How the Laws of Biology Reveal Purpose in the Universe, Free Press, New York 1998.
  7. Pace N.R., „Special Feature: The Universal Nature of Biochemistry”, Proceedings of the National Academy of Sciences USA 2001, vol. 98, s. 805-808, doi: 10.1073/pnas.98.3.805.
  8. Schulze-Makuch D. and Irwin L.N., „The Prospect of Alien Life in Exotic Forms on Other Worlds”, Naturwissenschaften 2006, vol. 93, s. 155-172, doi: 10.1007/s00114-005-0078-6.
  9. Baross A., Benner S.A., Cody G.D., Copley S.D., Pace N.R., Scott J.H., and Shapiro R., The Limits of Organic Life in Planetary Systems, National Academies Press, Washington, DC. 2007.
  10. Gale J., Astrobiology of Earth: The Emergence, Evolution, and Future of Life on a Planet in Turmoil, Oxford University Press, Oxford 2009.
  11. Irwin L.N. and Schulze-Makuch D., Cosmic Biology: How Life Could Evolve on Other Worlds, Praxis, Springer, published in association with Praxis Pub., New York 2010 (2011 edition).
  12. Plaxco K.W. and Gross M., Astrobiology: A Brief Introduction, Johns Hopkins University Press, Baltimore 2011.
  13. Needham A.E., The Uniqueness of Biological Materials, Pergamon Press, UK 1965.
  14. Franks F., Water: A Comprehensive Treatise. Vol. 1: The Physics and Physical Chemistry of Water, Plenum Press, New York 1972.
  15. Outhall N.T. S., Dill K.A., and Haymet A.D.J., „A View of the Hydrophobic Effect”, The Journal of Physical Chemistry B 2002, vol. 106, s. 521-533, doi: 10.1021/jp015514e.
  16. Morowitz H.J., Cosmic Joy and Local Pain: Musings of a Mystic Scientist, Scribner, New York 1987.
  17. Garrison T., Oceanography: An Invitation to Marine Science, 7th ed., Brooks/Cole, Cengage Learning, Belmont, California 2010.
  18. Catling D.C., Glein C.R., Zahnle K.J., and McKay C.P., „Why O2 Is Required by Complex Life on Habitable Planets and the Concept of Planetary «Oxygenation Time»”, Astrobiology 2005, vol. 5, s. 415-438, doi: 10.1089/ast.2005.5.415.
  19. Davies P.C.W., The Accidental Universe, Cambridge University Press, Cambridge, UK 1982.
  20. Barrow J.D. and Tipler F.J., The Anthropic Cosmological Principle, Oxford University Press, Oxford 1988.
  21. Gribbin J. i Rees M., Kosmiczne zbiegi okoliczności. Ciemna materia, ludzkość i antropiczna kosmologia, przeł. Piotr Amsterdamski, Człowiek i Wszechświat, Cyklady, Warszawa 1996.
  22. Lovelock J., Gaja. Nowe spojrzenie na życie na Ziemi, przeł. Marcin Ryszkiewicz, Pejzaże Myśli, Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
  23. Hoyle F., Galaxies, Nuclei and Quasars, Harper and Row, New York 1966.
  24. Hoyle F., Mój dom kędy wieją wiatry. Stronice z życia kosmologa, przeł. Marek Krośniak, Na Ścieżkach Nauki, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
  25. Rothschild L.J. and Mancinelli R.L., „Life in Extreme Environments”, Nature 2001, vol. 409, s. 1092-1101, doi: 10.1038/35059215.
  26. Rothschild L.J., „Life in Extreme Environments: The Universe May Be More Habitable Than We Thought: Part 1”, SpaceRef 18 June 2002, http://www.spaceref.com/news/viewnews.html?id=463.
  27. Gold T., The Deep Hot Biosphere, Copernicus, New York 1998.
  28. Wolfe-Simon F., Blum J.S., Kulp T.R. et al., „A Bacterium That Can Grow by Using Arsenic Instead of Phosphorus”, Science 2010, vol. 332, s. 1163-1166, doi: 10.1126/science.1197258.
  29. Hayden E.C., „Study Challenges Existence of Arsenic-Based Life”, Nature online 20 January 2012, http://www.nature.com/news/study-challenges-existence-of-arsenic-based-life-1.9861 (06.02.2013), doi: 10.1038/nature.2012.9861.
  30. Davies P.C.W., Benner S.A., Cleland C.E., Lineweaver C.H., McKay C.P., and Wolfe-Simon F., „Signatures of a Shadow Biosphere”, Astrobiology 2009, vol. 9, s. 241-249, doi: 10.1089/ast.2008.0251.
  31. Gilbert W., „Origin of Life: The RNA World”, Nature 1986, vol. 319, s. 618, doi: 10.1038/319618a0.
  32. Cairns-Smith A.G., Genetic Takeover and the Mineral Origins of Life, Cambridge University Press, Cambridge, UK 1987.
  33. Feinberg G. and Shapiro R., Life Beyond Earth: The Intelligent Earthling’s Guide to Life in the Universe, Morrow, New York 1980.
  34. Bains W., „Many Chemistries Could Be Used to Build Living Systems”, Astrobiology 2004, vol. 4, s. 137-167, doi: 10.1089/153110704323175124.
  35. Benner S.A., Ricardo A., and Carrigan M.A., „Is There a Common Chemical Model for Life in the Universe?”, Current Opinion in Chemical Biology 2004, vol. 8, s. 672-689, doi: 10.1016/j.cbpa.2004.10.003.
  36. Sagan C., Kosmos, przeł. Maria Duch i Bronisław Rudak, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1997.
  37. Rothschild L.J., „The Evolution of Photosynthesis… Again?”, Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 2008, vol. 363, s. 2787-2801, doi: 10.1098/rstb.2008.0056.
  38. Platt J.R., „Properties of Large Molecules That Go Beyond the Properties of Their Chemical Subgroups”, Journal of Theoretical Biology 1961, vol. 1, s. 342-358.
  39. Laughlin R.B., Pines D., Schmalian J., Stojkovic B.P., and Wolynes P., „The Middle Way”, Proceedings of the National Academy of Sciences USA 2000, vol. 97, s. 32-37, doi: 10.1073/pnas.97.1.32.
  40. Johnston W.K., „RNA-Catalyzed RNA Polymerization: Accurate and General RNA-Templated Primer Extension”, Science 2001, vol. 292, s. 1319-1325, doi: 10.1126/science.1060786.
  41. Lincoln T.A. and Joyce G.F., „Self-Sustained Replication of an RNA Enzyme”, Science 2009, vol. 323, s. 1229-1232, doi: 10.1126/science.1167856.
  42. Wochner A., Attwater J., Coulson A., and Holliger P., „Ribozymecatalyzed Transcription of an Active Ribozyme”, Science 2011, vol. 332, s. 209-212, doi: 10.1126/science.1200752.
  43. Laughlin R.B. and Pines D., „The Theory of Everything”, Proceedings of the National Academy of Sciences USA 2000, vol. 97, s. 28-31, doi: 10.1073/pnas.97.1.28.
  44. Mazur S., The Altenberg 16: An Exposé of the Evolution Industry, North Atlantic Books, Berkeley, California 2010.
  45. Greiss S. and Chin J.W., „Expanding the Genetic Code of an Animal”, Journal of the American Chemical Society 2011, vol. 133, s. 14196-14199, doi: 10.1021/ja2054034.
  46. Pinheiro V.B., Taylor A.I., Cozens C. et al., „Synthetic Genetic Polymers Capable of Heredity and Evolution”, Science 2012, vol. 336, s. 341-344, doi: 10.1126/science.1217622.
  47. Stenger V.J., Timeless Reality: Symmetry, Simplicity, and Multiple Universes, Prometheus Books, Amherst, New York 2000.
  48. Whewell W., Astronomy and General Physics Considered with Reference to Natural Theology, 1st ed., Bridgewater Treatise, vol. 3, Pickering, London 1833.
  49. Seidel M.R., „The Osteoderms of the American Alligator and Their Functional Significance”, Herpetologica 1979, vol. 35, s. 375-380.
  50. Bramwell C.D. and Fellgett P.B., „Thermal Regulation in Sail Lizards”, Nature 1973, vol. 242, s. 203-205, doi: 10.1038/242203a0.
  51. Lieberman D.E., Bramble D.M., Raichlen D.A., and Shea J.J., „Brains, Brawn, and the Evolution of Human Endurance Running Capabilities”, w: Grine F.E., Fleagle J.G., and LEAKEY R.E. (eds.), Stony Brook Human Evolution Symposium and Workshop: The First Humans — Origin and Early Evolution of the Genus Homo, Springer, Dordrecht 2009, s. 77-92.
  52. Karp G., Cell and Molecular Biology: Concepts and Experiments, 6th ed., John Wiley and Sons Inc., New Jersey 2009.
  53. Kestin J., Sokolov M., and Wakeham W.A., „Viscosity of Liquid Water in the Range –8°C to 150°C”, Journal of Physical and Chemical Reference Data 1978, vol. 7, s. 941-948.
  54. Fenchel T. and Finlay B.J., Ecology and Evolution in Anoxic Worlds, Oxford University Press, Oxford 1995.
  55. Maina J.N., „Comparative Respiratory Morphology: Themes and Principles in the Design and Construction of the Gas Exchangers”, The Anatomical Record (New Anat.) 2000, vol. 261, s. 25-44.
  56. Green M.J. and Hill A.O., „The Chemistry of Dioxygen”, Methods in Enzymology 1984, vol. 105, s. 3-22.
  57. Boulatov R., „Understanding the Reaction that Powers this World: Biomimetic Studies of Respiratory O2 Reduction by Cytochrome Oxidase”, Pure and Applied Chemistry 2004, vol. 76, s. 303-319, doi: 10.1351/pac200476020303.
  58. Prokofieva A., Prikhod’ko A.I., Dechert S., and Meyer F., „Selective Benzylic C–C Coupling Catalyzed by a Bioinspired Dicopper Complex”, Chemical Communications 2008, vol. 8, s. 1005-1007, doi: 10.1039/b718162k.
  59. Maina J.N., „Structure and Function and Evolution of the Gas Exchangers: Comparative Perspectives”, Journal of Anatomy 2002, vol. 201, s. 281-304.
  60. Bennett A.F., „Activity Metabolism of the Lower Vertebrates”, Annual Review of Physiology 1978, vol. 400, s. 447-469.
  61. Clark T.D., Sandblom E., Cox G.K., Hinch S.G., and Farrell A.P., „Circulatory Limits to Oxygen Supply During an Acute Temperature Increase in the Chinook Salmon (Oncorhynchus tshawytscha)”, AJP: Regulatory, Integrative and Comparative Physiology 2008, vol. 295(5), s. R1631-R1639, doi: 10.1152/ajpregu.90461.2008.
  62. Davies K.J., „Oxidative Stress: The Paradox of Aerobic Life”, Biochemical Society Symposium 1995, vol. 61, s. 1-31.
  63. Fridovich I., „Oxygen Toxicity: A Radical Explanation”, Journal of Experimental Biology 1998, vol. 201, s. 1203-1209.
  64. Devasagayam T.P.A., Tilak J.C., Boloor K.K., Saneketaki S., Ghaskadbi S.S., and Lele R.D., „Free Radicals and Antioxidants in Human Health: Current Status and Future Prospects”, Journal of the Association of Physicians of India 2004, vol. 52, s. 794-804.
  65. Lieberman M. and Marks A.D., Marks’ Basic Medical Biochemistry: A Clinical Approach, 3rd North American edition, Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia 2008.
  66. Rose B.D., Clinical Physiology of Acid-Base and Electrolyte Disorders, McGraw Hill, New York 1977.
  67. Edsall J.T. and Wyman J., Biophysical Chemistry, vol. 1, Academic Press, New York 1958.
  68. Forster R.E. and Crandall E.D., „Time Course of Exchanges Between Red Cell and Extracellular Fluid During CO2 Uptake”, Journal of Applied Physiology 1975, vol. 38, s. 710-718.
  69. Claiborne J.B., „Acid-Base Regulation”, w: D.H. Evans and J.B. Claiborne (eds.), The Physiology of Fishes, 2nd ed., CRC Press, Boca Raton, Florida 1997, s. 177-198.
  70. Shelton G., „The Regulation of Breathing”, w: W.S. Hoar and D.J. Randall (eds.), Fish Physiology, vol. 4, Academic Press, New York 1970, s. 293-359.
  71. Perry S.F. and Gilmour K.M., „Acid-Base Balance and CO2 Excretion in Fish: Unanswered Questions and Emerging Models”, Respiratory Physiology & Neurobiology 2006, vol. 154, s. 199-215, doi: 10.1016/j.resp.2006.04.010.
  72. Gilmour K.M., „Gas Exchange”, w: D.H. Evans and J.B. Claiborne (eds.), The Physiology of Fishes, CRC Press, Boca Raton, Florida 1997 s. 101-128.
  73. Burleson M., Shipman B., and Smatresk N., „Ventilation and Acid-Base Recovery Following Exhausting Activity in an Air-Breathing Fish”, Journal of Experimental Biology 1998, vol. 201, s. 1359-1368.
  74. Haswell M.S. and Randall D.J., „The Pattern of Carbon Dioxide Excretion in the Rainbow Trout Salmo gairdneri”, Journal of Experimental Biology 1978, vol. 72, s. 17-24.
  75. Chance B., Sies H., and Boveris A., „Hydroperoxide Metabolism in Mammalian Organs”, Physiological Reviews 1979, vol. 59, s. 527-605.
  76. Fraga C.G., Shigenaga M.K., Park J.W., Degan P., and Ames B.N., „Oxidative Damage to DNA During Aging: 8-Hydroxy-2’-Deoxyguanosine in Rat Organ DNA and Urine”, Proceedings of the National Academy of Sciences USA 1990, vol. 87, s. 4533-4537, doi: 10.1073/pnas.87.12.4533.
  77. Ames B.N., Shigenaga M.K., and Gold L.S., „DNA Lesions, Inducible DNA Repair, and Cell Division: Three Key Factors in Mutagenesis and Carcinogenesis”, Environmental Health Perspectives 1993, vol. 101, Suppl. 5, s. 35-44.
  78. Lanner R.M., The Bristlecone Book: A Natural History of the World’s Oldest Trees, Mountain Press Pub. Co., Missoula, Montana 2007.
  79. Philipp E.E.R. and Abele D., „Masters of Longevity: Lessons from Long-Lived Bivalves — A Mini-Review”, Gerontology 2010, vol. 56, s. 55-65, doi: 10.1159/000221004.
  80. Chambers P., „The Origin of Harriet”, New Scientist 2004, vol. 183, s. 38-42.
  81. Tan T.C.J., Rahman R., Jaber-Hijazi F., Felix D.A., Chen C., Louis E.J., and Aboobaker A., „Telomere Maintenance and Telomerase Activity Are Differentially Regulated in Asexual and Sexual Worms”, Proceedings of the National Academy of Sciences USA 2012, vol. 109, s. 4209-4214, doi: 10.1073/pnas.1118885109.
  82. Gilbert S.F., Developmental Biology, 9th ed., Sinauer Associates, Sunderland, Massachusetts 2010.
  83. Albers C., „Acid-Base Balance”, w: W.S. HOAR and D.J. RANDALL (eds.), Fish Physiology, Academic Press, New York 1970, s. 173-208.
  84. Chen M. and BLANKENSHIP R.E., „Expanding the Solar Spectrum Used by Photosynthesis”, Trends in Plant Science 2011, vol. 16, s. 427-431, doi: 10.1016/j.tplants.2011.03.011.
  85. Nietzsche F., Wola mocy. Próba przemiany wszystkich wartości, przeł. Stefan Frycz i Konrad Drzewiecki, Nakład Jakóba Mortkowicza, Warszawa 1910-1911.