Tom 11 (2014)
Przekłady

Kabała, nauka i stworzenie Wszechświata

PDF
  • Nathan Aviezer

Opublikowane 21.05.2021

Słowa kluczowe

  • kabała,
  • sefirot,
  • szewirat ha-kelim,
  • teoria strun,
  • wymiary przestrzenne,
  • kosmologia,
  • nauka,
  • stworzenie,
  • judaizm
    • ...More
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Aviezer, Nathan. “Kabała, Nauka I Stworzenie Wszechświata”. Filozoficzne Aspekty Genezy , vol. 11, May 2021, pp. 243-59, https://doi.org/10.53763/fag.2014.11.106.

Abstrakt

Artykuł podejmuje problem stworzenia Wszechświata z punktu widzenia nauczania kabały (gałęzi judaizmu mistycznego) i argumentuje za podobieństwami pomiędzy tym ujęciem a współczesną hipotezą naukową — teorią strun. Pomysł ten bazuje na założonym przez autora paralelizmie pomiędzy dziesięcioma wymiarami przestrzennymi teorii strun i dziesięcioma sefirot kabały. Rolę centralną odgrywa tu kabalistyczna (z kabały luriańskiej) koncepcja szewirat ha-kelim („rozbicie naczyń”). Autor twierdzi, że trzy górne, „nienaruszone” podczas procesu stworzenia, sefirot (to jest kelim) są odpowiednikami trzech percypowanych wymiarów przestrzennych (góra-dół, wschód-zachód, północ-południe), a siedem dolnych, „rozbitych”, sefirot (kelim) to odpowiedniki zwiniętych w procesie stworzenia siedmiu wymiarów przestrzeni (niedoświadczanych przez ludzi), o których mówi teoria strun.

PDF

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

  1. Aviezer Nathan, In the Beginning: Biblical Creation and Science, KTAV Publishing House, Inc., New Jersey 1990.
  2. Aviezer Nathan, Fossils and Faith: Understanding Torah and Science, KTAV Publishing House, Inc., New Jersey 2002.
  3. Schroeder Gerald, Genesis and the Big Bang: The Discovery of Harmony Between Modern Science and the Bible, Bantam, New York 1990.
  4. Schroeder Gerald, The Science of God: The Convergence of Scientific and Biblical Wisdom, Free Press, New York 1997.
  5. Levi Yehudah, Facing Current Challenges: Essays on Judaism, Hemed Books, Inc., New York 1998.
  6. Levi Yehudah, Science in Torah: The Scientific Knowledge of the Talmudic Sages, Feldheim, New York 2004.
  7. Bereszit/Genesis, przeł. Izaak Cylkow, Kraków 1895.
  8. The Bahir: Illumination, Weiser Books, York Beach, Maine 1990.
  9. Sefer Tehilim/Księga Psalmów, przeł. Izaak Cylkow, Warszawa 1884.
  10. Sefer Jecira, czyli Księga Stworzenia (wydanie dwujęzyczne), przekł., op. i kom. Wojciech Brojer, Jan Doktór, Bohdan Kos, TIKKUN, Warszawa 1995.
  11. Księga Jecira, klucz kabały, przeł. Mariusz Prokopowicz, PICO, Warszawa 1994.
  12. Musser George, „Cztery klucze do kosmosu”, Świat Nauki 2004, nr 3 (151), s. 22-23.
  13. Greene Brian, The Elegant Universe: Superstrings, Hidden Dimensions, and the Quest for the Ultimate Theory, W.W. Norton, London 1999.
  14. Greene Brian, Piękno Wszechświata. Superstruny, ukryte wymiary i poszukiwania teorii ostatecznej, przeł. Ewa L. Łokas i Bogumił Bieniok, Na Ścieżkach Nauki, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
  15. Dirac Paul A.M., „Recent Results in Cosmology”, Commentarii 1972, vol. 2, no. 11, s. 15.
  16. Hawking Stephen, The Large Scale Structure of Space-Time, Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom 1973.
  17. LAndau Lev and Lifshitz Eliav, The Classical Theory Of Fields, 2d ed., Oxford 1962.
  18. Feynman Richard, QED. Osobliwa teoria światła i materii, przeł. Helena Białkowska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1992.
  19. Veneziano Gabriele, „Mit początku czasu”, Świat Nauki 2004, nr 6 (154), s. 48-57.
  20. Kushner Lawrence, Miód ze skały. Wizje odnowy mistyki żydowskiej, przeł. Zdzisław Wiese, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 1994.
  21. Polski Słownik Judaistyczny, hasło „musaf”: http://www.jhi.pl/psj/musaf (12.11.2014).